Αλήθεια τώρα, τι σχέση έχουμε διαμορφώσει με την ποίηση;

Θα θεωρούσα τις τελευταίες μέρες συναισθηματικά φορτισμένες, καθώς κάθε φορά που μπαίνω στο σαλόνι διακρίνω την μητέρα μου (να ΄ναι καλά η Ελληνίδα μάνα!) να εξετάζει τον αδελφό μου, τον Άγγελο, στα μαθήματα της Βιολογίας, Φυσικής και Χημείας. Ειδικότερα την παραμονή της εξέτασης στην Έκθεση, ο Άγγελος, διατηρώντας μια ψύχραιμη στάση, έκανε μία επανάληψη στα θέματα που θεωρούσε ότι ήταν πιο πιθανό να τον ρωτήσουν. Τελικά, το θέμα της έκθεσης κάλεσε τους υποψήφιους να γράψουν τι ρόλο παίζει η ποίηση στη καθημερινή ζωή τους, γεγονός που εξαγρίωσε όχι μόνο αυτούς, αλλά και τους γονείς τους.

Οδυσσέας Ελύτης

Η αλήθεια είναι πως εγώ είχα την τύχη να μην εξεταστώ με το σύστημα των Πανελληνίων, αλλά με ένα παγκόσμιο σύστημα International Baccalaureate (ΙΒ), ένα σύστημα, όπου 6 μαθήματα επιλογής διδάσκονται στα Αγγλικά, με σκοπό την εισαγωγή σε Πανεπιστήμια που δέχονται το συγκεκριμένο δίπλωμα. Παρόλο που στην επιφάνεια το πρόγραμμα δίνει την εντύπωση ότι δεν προωθεί την εκμάθηση της Ελληνικής γλώσσας, τα μαθήματα των γλωσσών και συγκεκριμένα των Νέων Ελληνικών, διδάσκονται και στην ελληνική και στην αντίστοιχη ξένη. Η τελική εξέταση στο συγκεκριμένο μάθημα απαιτεί από τον μαθητή να μπορέσει να κατανοήσει ένα άγνωστο κείμενο, πεζό ή ποίημα, σε ένα βαθύ επίπεδο και να απαντήσει σε μία σχετική ερώτηση αναλύοντας σημεία στίξης, σύνταξη και το νόημα που προσδίδει ο συγγραφέας στο κείμενό του.

Ομολογώ πως στο πρώτο έτος ένιωθα ότι δεν μπορούσα να ανταπεξέλθω στις απαιτήσεις και τα ζητούμενα του μαθήματος. Συγκεκριμένα, σε ποιήματα αδυνατούσα να καταλάβω το νόημα των στίχων και να αιτιολογήσω της αφηγηματικές τεχνικές, λογικό γεγονός, καθώς δεν είχα ποτέ το ερέθισμα, ούτε το ενδιαφέρον να ασχοληθώ με την Ποίηση. Το ενδιαφέρον μου και η εκτίμηση για την Ποίηση προέκυψε στο δεύτερο έτος, εν μέρει από την ανάγνωση των ποιημάτων του Κ. Καβάφη, εν όψει μίας εξέτασης, αλλά και από το πάθος και την αγάπη που τρέφει η ίδια η καθηγήτρια και τη μεταδίδει με την διδασκαλία της.

Από ηθικά διδάγματα και διλήμματα, ερωτικές απογοητεύσεις, παραστατικές απεικονίσεις τοπίων και ιστορικών περιόδων συνειδητοποίησα ότι ένα όμορφο ποίημα μπορεί να ταξιδεύσει, να  δημιουργήσει έντονα συναισθήματα, όπως αγάπη και μίσος, και να διδάξει τον αναγνώστη. Ακόμα και όταν ο αναγνώστης μπορεί να ταυτιστεί με το ποιητικό υποκείμενο και τα συναισθήματά του, είναι πολύ πιθανόν, να τον οδηγήσει στην αποδοχή ενός άσχημου ή ψυχοφθόρου περιστατικού και εν τέλει στο να το ξεπεράσει. Η ποίηση είναι ένα μαγικό είδος τέχνης που εκφράζει την καρδιά και τα εσώψυχα του συγγραφέα και συνεπώς απευθύνεται κατά ένα τρόπο στο εσωτερικό κάθε αναγνώστη.

Η αλήθεια είναι ότι για να καταλάβει και να εκτιμήσει κάποιος την τέχνη της ποίησης,  πρέπει να διαθέτει μία καλλιτεχνική ευαισθησία και μια σχετικά ανεπτυγμένη συναισθηματική νοημοσύνη και κυρίως να έχει την όρεξη να το αναλύσει. Ειδάλλως, όλα φαίνονται ένα «μάτσο» λέξεων γραμμένα πάνω σε χαρτί. Αυτό βέβαια δεν σημαίνει ότι η πνευματική καλλιέργεια είναι αναγκαία για να αγγίξει κάποιον η ποίηση, αλλά είναι αδύνατον να δημιουργηθεί το ενδιαφέρον προς αυτή, όταν οι ώρες της Λογοτεχνίας περιορίζονται στις 2 την εβδομάδα, όπως συμβαίνει και με τις άλλες τέχνες.

‘Θυμίσου Σώμα” του Κ.Π. Καβάφη

Ένας μέσος μαθητής της 3ης Λυκείου που έχει καταβάλλει μια τεράστια προσπάθεια στο να αποστηθίσει κατεβατά κείμενα της Βιολογίας και της Ιστορίας, δεν έχει τον χρόνο και την άνεση να αναπτύξει αυτά τα ερεθίσματα και τις ευαισθησίες. Το γεγονός ότι ζητήθηκε, εν έτη 2020, από τους πιεσμένους υποψήφιους να αναλύσουν μια πιθανόν ανύπαρκτη προσωπική σχέση με μία τέχνη, η οποία κάποιες φορές χλευάζεται και υπονομεύεται όχι μόνο από την κοινωνία, αλλά και από το ίδιο το εκπαιδευτικό σύστημα,  δείχνει το πόσο εκτός επαφής βρίσκεται αυτό το σύστημα και οι άνθρωποι στο παρασκήνιό του με την πραγματικότητα των νέων μαθητών. 

+ posts

Ένας φοιτητής μακριά από την πατρίδα. Σπουδάζει αρχιτεκτονική στο παραθαλάσσιο Κάρντιφ της Ουαλίας και ο ρόλος του στον «Φ.Κ.» είναι να ενημερώνει για θέματα που αφορούν τις σχέσεις της Αγγλίας και της Ελλάδας. Έχοντας συμμετέχει σε πολλά MUN conferences και debate clubs (θέλει) να πιστεύει ότι το με την κατάρτισή του και τις προσωπικές εμπειρίες θα καταφέρει να σας κερδίσει το ενδιαφέρον με τα άρθρα του. Στην εφημερίδα θα τον δείτε να μιλάει για διαφορετικά θέματα από το Brexit μέχρι το πάθος του για την τέχνη, τα κτήρια και την ποίηση κ.α. Ο σκοπός του είναι μέσα από τα άρθρα του να δείτε μια διαφορετική φοιτητική ζωή. Mια ζωή γεμάτη συναρπαστικές πληροφορίες, ενδιαφέρουσες ιστορίες και γεγονότα. Και γιατί όχι, μια μέρα, ο «Φ.Κ.» να διαβάζεται σε όλα τα πανεπιστήμια της χώρας.