Είναι απίστευτο το βάρος των δακτύλων καθώς πληκτρολογούν. Οι αναμνήσεις, οι εικόνες, τα βιώματα, τα δάκρυα και όλα όσα ένιωσα εκείνη τη μέρα…αλλά μαζί με αυτά και η ελπίδα που έγινε πραγματικότητα και ιαχή. Σαν αυτή στις 7 του Οκτώβρη έξω από το Εφετείο. Ήμουν 13 ετών το βράδυ που δολοφονήθηκε ο Παύλος και 20 όταν επιτέλους αποδόθηκε Δικαιοσύνη. Σίγουρα η φετινή επέτειος βρίσκει τις καρδίες μας, παρά την πανδημική περιπέτεια που παγκοσμίως ζούμε, λίγο ελαφρύτερες. Από την 7η του Οκτώβρη. Την “μόνη όμορφη μέρα του 2020”, που λέγαμε περιπαιχτικά μεταξύ μας με συμφοιτητές και συναδέλφους.
Διαβάζοντας τις συλλογές της μάνας μου στη βιβλιοθήκη με όλα τα έργα του Μίκη, πέραν από τον μαγευτικό επιτάφιο που ταιριάζει γάντι στη σημερινή επέτειο (κλασσικό αριστούργημα του Γιάννη Ρίτσου), βρήκα και αυτό εδώ. Ενός επίσης μεγάλου που χάσαμε πρόσφατα, του Μάνου Ελευθερίου.
«Τον έναν τόνε πήρε ο νόμος κι έγινε σύννεφο και καπνός
τον άλλον τόνε πήρε ο δρόμος κι έγινε η πίκρα καθενός.
Ήρθαν οι ανθρώποι με τα μαύρα, που έχουν σκοτάδι στα μαλλιά τους
κι αυτοί που έχουν βροχή στα χέρια
και κεραυνό στο κοίταγμά τους.
Και πήραν τα όνειρά μας νόμοι και τα τραγούδια μας καπνός
και πήραν τη ζωή μας δρόμοι και την αγάπη καθενός.
Ψάχνουν στα δέντρα και στο χώμα κι ύστερα ψάχνουν στην καρδιά μου
μα βρίσκουν την πληγή μου ακόμα
στα μάτια και στα δάκρυά μου.»
“Ήρθαν οι άνθρωποι με τα μαύρα”, Μάνος Ελευθερίου, 1976
37 χρόνια πριν. Σε μια άλλη εποχή. Κι όμως σαν φωτογραφία να τους δείχνει. Αυτούς που ύπουλα περπατούν μες τα στενά. Γιατί μόνο στο σκοτάδι ζουν αυτοί που κρυφά δολοφονούν. Αυτοί που την ομορφιά τρέμουν και τη χτυπούν. Και φέτος ειδικά το σκοτάδι τους θα έχει μια γεύση από μέταλλο. Όχι βέβαια για πολύ… Μην ξεχνιόμαστε.
Τίποτα δεν έχει τελειώσει για τους ανθρώπους με τα μαύρα, όπως μας δήλωσε και ο κ. Παπαδάκης, συνήγορος υπεράσπισης στη δίκη της Χ.Α., που αρθρογραφεί και σε εμάς. Στο δικό μας χέρι είναι. Όπως και έξω από το Εφετείο πέρυσι που χιλιάδες δημοκρατικών πολιτών για μια στιγμή (μέχρι την επέμβαση της Αστυνομίας) ένιωσαν τις ψυχές τους να πετούν λίγο ψηλότερα. Αυτή είναι η γεύση και η αίσθηση της Δικαιοσύνης.
«Η Κοινωνία προετοιμάζει το έγκλημα. Ο εγκληματίας το διαπράττει.» Τάδε έφη ο Vittorio Alfieri, 1749-1803, Ιταλός δραματουργός. Αν και 250 χρόνια πίσω κάτι ήξερε. Γιατί, μόνο αν αδιαφορήσουμε ξανά, αποστασιοποιηθούμε και το κυριότερο, ξεχάσουμε, τότε θα οπλίσουμε ξανά το χέρι του επόμενου δολοφόνου. Γιατί δεν υπάρχει μεγαλύτερος κίνδυνος για τη Δημοκρατία από την απραξία και τη λήθη. Ανάμεσα σε αυτές, μαζί με την απελπισία καλλιεργείται το μίσος και ο νεοναζισμός.
Φέτος, κοιτάμε τις φωτογραφίες του Παύλου με ένα μικρό χαμόγελο. Γιατί στις 7/10 έχουμε γιορτή. Μια κακή μέρα για να είσαι άνθρωπος με τα μαύρα. Το φως του Παύλου ζει και αυτό θα είναι ακόμα και πίσω από τα κάγκελα της φυλακής ο μεγαλύτερός τους φόβος.
Φέτος, δεν θα περιμένουμε τη δικαίωση. Θα την γιορτάζουμε. Αν πιστεύετε, ανάψτε ένα κεράκι στη μνήμη του Παύλου και πηγαίνετε στο Κερατσίνι στην πορεία που γίνεται στη μνήμη του. Θα είναι και η Μάγδα εκεί που μπορεί να μην τον έχει στην αγκαλιά της, αλλά έχει όλες και όλους εμάς.
Γιατί πλέον εμείς στεκόμαστε όρθιοι απέναντι στο ανθρωποφάγο τέρας. Για τον Παύλο που μας έδειξε τι σημαίνει θάρρος. Και πως αυτό το θάρρος και το φως το τρέμουν οι άνθρωποι με τα μαύρα.
8 χρόνια χωρίς εσένα. Παύλο ΖΕΙΣ. Μέσα μας.
Ονομάζομαι Βαγγέλης Βαλαβάνης. Συντάκτης, από τα ιδρυτικά μέλη του Φοιτητικού Κόσμου. Είμαι φοιτητής του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου. Αν και ερωτευμένος βαθιά με την Ιστορία και το Ιστορικό-Αρχαιολογικό, ο αέρας των Πανελληνίων με έστειλε στο εξωτικό και γυναικοκρατούμενο Πάντειο. Ιστορία, η πρώτη αγάπη. Πολιτικές Επιστήμες η δεύτερη. Η συγγραφή όμως, μια και μοναδική. Ίσως ο μοναδικός τρόπος να μπορώ να είμαι κοντά και στις δυο μου αγάπες. Να εκφράζομαι, να προβληματίζομαι, να αναδεικνύω τα κακώς κείμενα της εποχής μου, να δέχομαι και να ασκώ κριτική, να…να…να… Να ταξιδεύω και να αναπνέω.
Γιατί αυτό είναι η συγγραφή. Μια ανάσα μες στην σκόνη του κόσμου. Μια πράξη βαθιά πολιτική και συναισθηματική. Γιατί η γραφή ήταν, είναι και θα είναι ένα από τα μεγαλύτερα δημιουργήματα του Ανθρώπου. Ο τρόπος του να αποτυπώσει την ψυχή του, το αέναο πάθος του για τη ζωή και να ακολουθεί το βαθύ του χτυποκάρδι. Ένα ταξίδι για να τον ανακαλύψουμε και να τον κάνουμε καλύτερο. Και αυτός εδώ στον Φ.Κ. είναι και ο δικός μας στόχος. Γράψτε. Προβληματιστείτε. Ανακαλύψτε και Ονειρευτείτε για τον δικό σας. Για έναν κόσμο που μας αξίζει. Για τον δικό μας κόσμο. Τον Φοιτητικό Κόσμο.