Προχθές βράδυ, κουρασμένος σωματικά από ένα ματσάκι 5 επί 5 που ισοπεδωθήκαμε (9-1) και πνευματικά από το διπλό μάθημα που θα έδινα την επόμενη μέρα, κάθισα λίγο στο λάπτοπ μου και έψαξα στο Youtube κάποιο βίντεο που θα μπορούσε να με εμπνεύσει να συνεχίσω. Και τι να δω… μία συνέντευξη Δαδακαρίδη-Τσαφούλια στο Provocateur στα προτεινόμενα που είχε γίνει πριν 3 μήνες. Χωρίς καν να χρειαστεί να ψάξω, εμφανίστηκε μπροστά μου ένα διαμάντι.
Πρωταγωνιστής-Σκηνοθέτης στο Έτερος Εγώ σε ταινία και σειρά, σκηνοθέτες της παράστασης “Αινιγματικές Παραλλαγές” που έπαιζαν τότε στα θέατρα (ο Πυγμαλίων και πρωταγωνιστής). Και αρέσκεσαι στην εντιμότητα, τον ορθολογισμό, την απλότητα, την ειλικρίνεια και την αυθεντικότητα δύο πραγματικών καλλιτεχνών, και όχι καρικατούρων στην σκηνή. Τοποθέτηση-επιχειρηματολογία-ορθή χρήση γλώσσας-ορθή συλλογιστική πορεία. Λίγα απλά πράγματα που δεν διαθέτουμε οι περισσότεροι άνθρωποι στην σημερινή εποχή. Φάνηκε, εξάλλου, και από τα συμβάντα που έγιναν προχθές στα MAD Music Awards, με δύο κορυφαίους -υποτίθεται και που εμείς έχουμε κάνει- μουσικούς των ημερών στην Ελλάδα να πλακώνονται στο ξύλο δημοσίως, αφού αυτό απαιτεί το macho προφίλ του καλλιτεχνικού χαρακτήρα και προσωπικότητάς τους.
Από την αρχή της συνέντευξης, ο Τσαφούλιας ανοίγει το μεγάλο και αμφιλεγόμενο θέμα του clout chase. Με άλλα λόγια, το καλλιτεχνικό κυνήγι της ειδησεογραφικής επικαιρότητας, προκειμένου να βγει κάποιος εύκολα επιτυχημένος με κάποιο πρότζεκτ του που θα αφορά το μεταναστευτικό ζήτημα, την ακρίβεια, το κίνημα ΛΟΑΤΚΙ+ κ.α. Προσοχή, δεν λέω ότι αυτά τα κοινωνικά θέματα είναι κακό να θίγονται, ούτε νομίζω ότι οι δύο άντρες στην συνέντευξη υπονοούν αυτό. Το πρόβλημα δημιουργείται όταν, με τη βαρύτητα που γνωρίζουμε όλοι ότι θέτει το cancel culture και η άμεση τοποθέτηση ταμπέλας σε οποιοδήποτε δημόσιο πρόσωπο κάνει μία άστοχη, μία παρεξηγήσιμη ή μία δήλωση μη αρεστή, αμέσως μπαίνει στο περιθώριο. Ή, ακόμα, και όταν δεν δημιουργεί κάποιο έργο σχετικά με αυτό. Αυτό το πρόβλημα αποκαλεί πολύ έξυπνα ο Τσαφούλιας φασισμό της δημοκρατίας. Και δεν θα μπορούσα να συμφωνήσω περισσότερο. Ο σημερινός καλλιτέχνης εύκολα δημιουργεί ένα έργο με τα στοιχεία της επικαιρότητας που αρέσουν στον κόσμο και δεν κρίνεται πραγματικά η ποιότητα του έργου του, αλλά το γεγονός ότι ενέπλεξε σημερινά προβλήματα ή ευπαθείς/μειονεκτικές ομάδες. Αυτό, ωστόσο, σταδιακά υποβαθμίζει το πολιτιστικό προϊόν που παράγεται.
Βγαίνει κάποιος και λέει κάτι κοινωνικό που αρέσει και αμέσως τον εκθειάζουμε. Την επόμενη μέρα, μπορεί να πει κάτι άστοχο ή κάτι που δεν αρέσει και τον κατεβάζουμε στο δευτερόλεπτο. Εμείς οι ίδιοι, που μπορεί στον εαυτό μας να τα θεωρούμε όλα τέλεια και να μην ασκούμε καμία αυτοκριτική. Αυτό είναι λάθος. Δεν δύναται να προχωρήσει ο κόσμος βάζοντας ταμπέλες πάνω στα κεφάλια του καθενός. Και ου μη χειρότερα, να θεωρείται αυτό το labelling προοδευτικό στοιχείο της κοινωνίας. Όχι, δεν είναι. Μόνο κακό κάνει, και δημιουργεί διχασμούς συνεχώς έναντι ενωτικού πνεύματος. Αυτό που οφείλουμε να κάνουμε, όπως λένε και οι δύο άντρες, είναι να παλεύουμε συνεχώς για την Παιδεία, για την ανθρωπιά, να είμαστε άνθρωποι μη χρωματισμένοι, έτσι ώστε να έχουμε χρώμα στη ζωή.
“Η πολιτική ορθότητα δεν θα πρέπει να έχει θέση στην Τέχνη”, δηλώνουν. Και αυτό είναι συνέχεια των όσων έχουν γραφτεί παραπάνω. Εκτός από το ότι αυτό μπορεί να το εκμεταλλευτεί οποιοσδήποτε και τελικά το έργο του να μην κρίνεται από την ποιότητά του αλλά από την θεματολογία του, η Τέχνη χρειάζεται να διαπραγματεύεται τα αιώνια ερωτήματα και προβλήματα: τον Θάνατο, την Μοναξιά, την Αγάπη, τον Έρωτα. Θέματα που δεν θα αφήσουν ποτέ τον άνθρωπο, από την γέννησή του μέχρι το τέλος του. Αυτό, άλλωστε, δημιούργησε την Τέχνη. Η αγωνία για την ζωή και τον θάνατο. Όχι το κέρδος και η δημοφιλία.
Θα μπορούσα να σχολιάσω παραπάνω την συνέντευξη και να προσπαθήσω να την συμπληρώσω με την δική μου οπτική, αλλά πιστεύω είναι καλύτερο να ακούσετε και να δείτε εσείς οι ίδιοι αυτούς τους ανθρώπους να διδάσκουν παιδεία. Ιδού λοιπόν:
Και η ταινία Έτερος Εγώ, την οποία ο σκηνοθέτης Σωτήρης Τσαφούλιας έχει αναρτήσει δωρεάν στο Youtube:
Παύλος Γιαννόπουλος... Αμέ, έχω και εγώ ένα όνομα. Ένα όνομα και ένα επίθετο, ανάμεσα σε τόσα άλλα στον κόσμο ετούτο. Ένας απλός φοιτητής του Καποδιστριακού, συγκεκριμένα στο τμήμα των Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης, διαβάζοντας και γράφοντας συνεχώς, προσπαθώντας να αφυπνίσω συνειδήσεις προπαγανδίζοντας (αν υπάρχει τέτοια φράση), ώστε στον βαθμό που και εγώ μπορώ να δώσω το θετικό μου στίγμα σε μία Γη που βράζει. Σε κοινωνίες και άτομα που χρήζουν εν συναίσθησης και εν συνείδησης.
ΦΚ λέγεται το project που μπορεί να πετύχει και να μετουσιώσει τα παραπάνω. Mία φοιτητική ιστοσελίδα που χαρακτηρίζεται από μία ανιδιοτέλεια και μία αντικειμενική υποκειμενικότητα που στους καιρούς μας απουσιάζουν.
