Η εξετασιομανία σκοτώνει τη (πραγματική) μόρφωση

Του Μανώλη Θεοχάρη, πρώην συντάκτη μας

Ναι ωραία, μια κοινή παραδοχή όλων αποτελεί το γεγονός πως το εκπαιδευτικό σύστημα της χώρας μας είναι εξετασιοκεντρικό, δεν προάγει τη σκέψη και την κριτική ικανότητα, μα μόνο την εργατικότητα, την συνέπεια και την πειθαρχία . Δεν λέω, πολύ σημαντικές και αυτές οι αρετές, αλλά θα υποθέταμε πως έχουν συγκεκριμένα όρια και τα θετικά αποθέματα από αυτές είναι πεπερασμένα, καθώς ποτέ δεν θα φτάσουν την φαντασία, την σκέψη και την κριτική ικανότητα. Όμως, στο εν λόγω κείμενο, δεν θα αναφερθώ στον παραγκωνισμό των αρετών αυτών, αλλά σε ένα «επίτευγμα» του συστήματος, το να έχει καταφέρει να αλλοτριώσει την αξία του βιβλίου και του γραπτού
λόγου εν γένει.

Συγκρίνω την περσινή μου στάση, ως μαθητής ακόμα, απέναντι στα κείμενα, με την φετινή μου ως φοιτητής. Η μέρα με την νύχτα, άθελά μου κι εγώ, αφήνοντας το σύστημα να εκπληρώσει το στόχο που είχε για μένα, δηλαδή να με «ξεζουμίσει», έβλεπα ως εργασία, ως υποχρέωση, ως αναγκαίο κακό την ανάγνωση των κειμένων που μου ανέθεταν. Σίγουρα ακόμα και έτσι, ωφελήθηκα, όχι όμως όσο θα έπρεπε.

Έχανα την πιο μαγική πλευρά της μελέτης, την πολυδιάστατη μόρφωση. Όταν διαβάζεις ένα κείμενο βομβαρδίζεσαι από γνώσεις, άλλες πρωτόγνωρες για σένα, άλλες παλιές, όμως ακόμα και οι παλιές,
μπορεί να σου φανερωθούν από μια νέα σκοπιά. Από ιδέες, οι οποίες θα σε βοηθήσουν να δεις τον κόσμο με ένα άλλο μάτι, πτυχές της ανθρώπινης διανόησης τις οποίες εσύ ακόμα δεν είχες συναντήσει. Από ένα
πλήθος ανθρωπίνων σκεπτικών και συλλογιστικών πορειών, καθένα από τα οποία έχει τη δικιά του ιδιαιτερότητα, όσον αφορά τον τρόπο με τον οποίο θα συντάξει κάθε πρόταση που θα γράψει, τον τρόπο
που θα αποτυπώσει σκέψεις, ιδέες, κλπ. Από συναισθήματα που μπορεί και σένα να κατακλύζουν ή ακόμα να μην έχει βρεθεί απλώς η αφορμή για να γίνει αυτό. Από εμπειρίες και βιώματα που δεν έχεις προλάβει ακόμα να ζήσεις ή που λόγω συνθηκών μπορεί να μην ζήσεις, από τις οποίες, τόσο θα διδαχθείς πώς να τις διαχειρίζεσαι όσο και σε άλλες περιπτώσεις θα σε βοηθήσουν να καταλάβεις περιόδους και καταστάσεις που ως τώρα δεν μπορούσες. Από ένα καταιγισμό λέξεων, κάθε μία από τις οποίες κρύβουν
ένα νόημα μοναδικό και με τον τρόπο αυτό σε βοηθούν να μπορείς να εκφράζεσαι επακριβώς, μακριά από ασάφειες και αοριστίες για να μπορείς να λες τι σκέφτεσαι, τι νιώθεις.

Αυτά και άλλα πολλά έχανα πέρσι, φέτος όμως προσπαθώ να μην αφήνω κανένα από αυτά τα οφέλη να με προσπεράσει. Βλέπω την ανάγνωση βιβλίων ως μια εκ των σημαντικότερων και επωφελέστερων δραστηριοτήτων και έτσι προτρέπω να την δείτε και εσείς. Ελάτε, όλοι μαζί, να κατεδαφίσουμε αυτά τα απαίσια οικοδομήματα αυτού του απαράδεκτου συστήματος, το οποίο μας επιβάλλουν να ακολουθήσουμε. Ας πάμε την κοινωνία μας πιο μπροστά με γνώμονα την ουσιαστική και πολύπλευρη μόρφωση.

«Πολιτεία που δεν έχει σαν βάση της την παιδεία, είναι οικοδομή πάνω στην άμμο.» -Αδαμάντιος Κοραής

+ posts