Η Τέχνη και το 1821 στον Κήπο του Παντείου/Η πρώτη και επιτυχημένη εκδήλωση του Α.Ε.Ι. της Λ. Συγγρού

Με πολύ μεγάλη επιτυχία και σε ένα κλίμα που, παρά τις αποστάσεις και τις μάσκες, μας κάνει να νιώθουμε πως επιστρέφουμε στην ομαλότητα της προ-covid19 εποχής, έλαβε χώρα χθες η εκδήλωση για τα 200 χρόνια της Επανάστασης και την Τέχνη. Η Ζωγραφική (κ. Γιάννης Αδαμάκης), η Μουσική (κ. Φοίβος Δεληβοριάς), η Σκιτσογραφία (Soloup/κ. Αντώνης Νικολόπουλος) και η Σκηνοθεσία (κ. Παντελής Φλατσούσης) συναντήθηκαν με τρόπο αρμονικό σε έναν διάλογο για το 1821, τη συλλογική μας μνήμη και τη διαμόρφωσή της. Τη συζήτηση συντόνιζε η Πρύτανις κα. Χριστίνα Κουλούρη.

Όλοι οι συμμετέχοντες συμμετείχαν μέσα από έργα τους στους εορτασμούς των 200 χρόνων και μίλησαν για τα όλα όσα κλήθηκαν να αντιμετωπίσουν και να εκφράσουν με αφορμή το 1821.

Γιάννης Αδαμάκης: Όλοι οι άνθρωποι είναι εν δυνάμει ήρωες

Ο κ. Αδαμάκης αναφέρθηκε στην απεικόνιση του Αγώνα στην ελληνική ζωγραφική και τη σύνδεσή της με την συλλογική μνήμη. Οι ιστορίες, οι μύθοι, οι εικόνες (πίνακες) που προέκυψαν την μετεπαναστική περίοδο σχημάτισαν αυτό το βάθρο στο οποίο όλοι μας έχουμε βάλει τους ήρωες του 1821. Ένα βάθρο το οποίο έκρυψε την ανθρώπινη υπόστασή τους, τα λάθη, τα πάθη και τις σκοτεινές τους πλευρές. Η απώλεια της φωτογραφίας σε σχέση με άλλες ιστορικές περιόδους (π.χ. Μικρασιατική Καταστροφή) έδωσε στο 1821 μέσα από πολλούς καλλιτέχνες μια πιο «επική» εικόνα. Ο γνωστός ζωγράφος τόνισε πως, αν κάτι έκανε τους πρωταγωνιστές του Αγώνα να ξεχωρίζουν, ήταν το πόσο ανθρώπινοι ήταν.

Φοίβος Δεληβοριάς: Οι ήρωες ήταν αληθινοί άνθρωποι. Η Επιθεώρηση ως η πιο λαϊκή μορφή τέχνης φέρνει κοντά το κοινό με την Ιστορία

Ο γνωστός και αγαπημένος τραγουδοποιός μίλησε σχετικά με την απόλυτα επιτυχημένη επιθεώρηση που σάρωσε φέτος το καλοκαίρι «The 1821-Η ΕΠΙΘΕΩΡΗΣΗ» και το ταξίδι πίσω στο χρόνο που έκανε για να δημιουργήσει το έργο μαζί με τον κ. Δημήτρη Καραντζά. Περιέγραψε ορισμένες από τις σκηνές του έργου που σκόρπισαν άπλετο γέλιο φέτος και με εύστοχο τρόπο ένωσαν την δική μας επικαιρότητα και το σήμερα με το 1821. Επίσης, ο κ. Δεληβοριάς τόνισε την αξία της Επιθεώρησης σαν είδος -το λαϊκότερο όλων με καταγωγή από το Θέατρο Σκιών- και τη σημασία της στην πολιτική, κοινωνική και πολιτισμική ζωή, ενώ αναφέρθηκε εκτενώς και στη δυσκολία της απεικόνισης των ηρώων που «ξεφεύγει» από την τετριμμένη γραμμή (να είναι καλά σε αυτό το ελληνικό σχολείο). «Είναι κρίσιμη η μετεπαναστική περίοδος, τότε που διαμορφώθηκε η εικόνα που έχουμε για το 1821. Ακόμα και σήμερα απεικονίσεις και αναφορές που ξεφεύγουν από το κιτς ή τις εικόνες της Χούντας, ακόμα κι αν είναι η ιστορική αλήθεια, ενοχλούν».

Αντώνης Νικολόπουλος (Soloup): Η Μάχη της Πλατείας και οι ήρωες που γίνονται σκίτσα

Ο κ. Νικολόπουλος, ο οποίος ξαναβρέθηκε στα παλιά του λημέρια καθότι είναι και απόφοιτος του Παντείου, αναφέρθηκε στο έργο του που έχει αποσπάσει πολλές θετικές κριτικές, «Η Μάχη της Πλατείας», ένα graphic novel που  επιχειρεί μια διαφορετική προσέγγιση της Ιστορίας, συνδυάζοντας την έντεχνη αφήγηση των κόμικς με την επιστημονική τεκμηρίωση. Μέσω του έργου του, επιχειρεί να απεικονίσει 200 χρόνια μετά όσο το δυνατόν τις προσωπικότητες για τις οποίες η εικόνα που έχουμε από τα σχολικά μας χρόνια ουδεμία σχέση έχει με την πραγματικότητα (π.χ. η απεικόνιση του Θ. Κολοκοτρώνη και το πραγματικό του προφίλ). Ακολουθώντας τα κείμενα πάνω από 50 συγγραφέων, αλλά και τις εικαστικές δημιουργίες περισσότερων από 50 ζωγράφων και χαρακτών, το βιβλίο του Soloup αποτελεί ένα παζλ υποκειμενικών προσεγγίσεων για τις μάχες και τα πρόσωπα του Αγώνα, τα γεγονότα και τις ιδέες της Επανάστασης.

Παντελής Φλατσούσης: Ήταν μια πρόκληση η ανάθεση μιας παράστασης για το 1821

Ο νεότερος του πάνελ της εκδήλωσης, κ. Παντελής Φλατσούσης, μίλησε για την εργαλειοποίηση της Ιστορίας στη χώρα μας και την πρόκληση του να δείξεις την αλήθεια έστω και 200 χρόνια αργότερα. «Όταν μας έγινε η ανάθεση για το έργο, η αλήθεια είναι πως τρόμαξα». Στην πασαρέλα της Πειραιώς 260 παρελαύνουν η στολή του εύζωνα και η σουλιώτικη ενδυμασία του Βύρωνα, το φράκο του Κοραή και η φουστανέλα του Όθωνα, τα φράγκικα του Καποδίστρια και η φορεσιά της Αμαλίας. Με αφορμή την επέτειο της Ελληνικής Επανάστασης, η παράσταση του κ. Φλατσούση «Εθνικό ντεφιλέ», σε ατμόσφαιρα εορταστική και υπό τους ήχους ζωντανής μουσικής, με έναν θίασο πολυσυλλεκτικό, επιχειρεί να καταθέσει ένα σχόλιο σχετικά με την ταυτότητα και την ετερότητα, θέτοντας το ερώτημα τι τύπου κοινότητες θα μπορούσαμε να επινοήσουμε σήμερα, με στόχο ένα πιο συμπεριληπτικό μέλλον.

«Πώς μιλάμε για κάτι που δεν παρουσιάστηκε ατόφιο, αλλά παραποιημένο; Τα πρόσωπα που δεν χωρούσαν στο εθνικό αφήγημα την μετεπαναστατική περίοδο δεν έχουν χώρο στην Ιστορία; Μέλη της κοινωνίας και του Αγώνα ήταν. Πόσες άραγε ομάδες σήμερα όπως και τότε περιθωριοποιούνται;» αναρωτήθηκε στο τέλος της εισήγησής του.