Φράσεις του τύπου «Σημαδεύεις για πάντα το κορμί σου» ή «Ανεξίτηλο ξέσπασμα πάνω στον ίδιο σου τον εαυτό» ή «Σε αυτή την ηλικία το θυμήθηκες;» ή «Το κάνουν όλοι γιατί είναι της μόδας» και «Είναι κάτι που θα κουβαλάς πάνω σου», αλλά ακόμα και «Μπορεί να σου κλείσει πόρτες στις δουλειές του μέλλοντος», είναι εκείνες που ακούς συνήθως από τους γύρω σου όταν κάποιος έχει φέρει στον βωμό της συζήτησης το θέμα «τατουάζ». Φράσεις που σε γεμίζουν δεύτερες σκέψεις και σε κάνουν να βηματίζεις προς τα πίσω και να κοντοσταθείς για λίγες ακόμα στιγμές πριν πας να ζωγραφίζεις τον καμβά σου, που πολύ κοινότυπα αποκαλούμε όλοι και όλες «κορμί», «σώμα» και «δέρμα».
Αρχικά, και λίγο πιο επιστημονικά, αν θέλετε, θα ήθελα να αναλύσω όσο πιο συνοπτικά γίνεται, παρουσιάζοντας τα πιο τρανταχτά επιχειρήματα, την πιο χαρακτηριστική απ’ όλες φράση: Αυτή μου περιλαμβάνει μέσα της την λέξη «μόδα».
Βασικότερο επιχείρημα είναι η σημασία της λέξης «μόδα»: Με τον όρο μόδα δηλώνονται οι τάσεις, οι εκδηλώσεις και οι προτιμήσεις των μελών μιας κοινωνικής ομάδας σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο και αφορούν την εξωτερική εμφάνιση, την ένδυση, τον τρόπο συμπεριφοράς, τα μέσα ψυχαγωγίας και τη συμπεριφορά εν γένει. Η μόδα αντικατοπτρίζει τις εξελίξεις μιας κοινωνίας σε μια συγκεκριμένη ιστορική στιγμή, αλλά και αποτελεί έναν ιδιάζοντα τρόπο επικοινωνίας μεταξύ των μελών μιας κοινωνικής ομάδας, καθώς μέσω της μόδας επιδιώκεται η αποδοχή κάθε ατόμου από τους άλλους.
Τονίζω τις λέξεις «Σε συγκεκριμένη χρονική περίοδο», προσθέτοντας σαν προσωπικό σχόλιο ότι τα τατουάζ δεν αποτελούν μόδα, για τον πολύ απλό λόγο ότι ποτέ ο άνθρωπος δεν έπαψε να τα έχει πάνω του, από τα παλιά χρόνια. Προφανώς, υπήρξε έξαρση στον αριθμό των ανθρώπων που έχουν τατουάζ αλλά θα δούμε γιατί συνέβη αυτό. Το σημαντικό είναι ότι δεν μπορούμε να τα χαρακτηρίσουμε μόδα διότι από τότε που πρωτοεμφανίστηκαν, δεν εξαφανίστηκαν ποτέ μα ποτέ!
Τα τατουάζ υπήρξαν από τότε που υπήρξε πολιτισμός, και θα εξηγήσω αμέσως τι εννοώ.
Ένα συγκεκριμένο είδος που ονομάζεται «τατουάζ πολεμιστή» εμφανίστηκε για πρώτη φορά αιώνες πριν, από τους Χαβανέζους οι οποίοι τα έκαναν μετά από κατορθώματα σε μάχες.
Το 1924 τα τατουάζ θεωρούνταν μία επίπονη τελετή που δήλωνε την θέση των ανθρώπων στην κοινωνία, μία πεποίθηση η οποία υπήρχε κυρίως στα νησιά του Ειρηνικού, όπως τα νησιά Σαμόα. Αντίθετα, στην Ευρώπη λόγω θρησκειών τα τατουάζ είχαν τον χαρακτηρισμό της βεβήλωσης του σώματος, κάτι που βέβαια άλλαξε όταν το 1769 ο Τζεϊμς Κουκ κατέγραψε τις πρακτικές του τατουάζ στην Ταϊτή γράφοντας, μάλιστα, ότι «Και οι γυναίκες και οι άνδρες ζωγραφίζουν το σώμα τους, αποκαλώντας αυτήν την πράξη «tattaw» (τατάου)», μία λέξη η οποία χρησιμοποιείται μέχρι και σήμερα: tattoo, τατουάζ, tatouage, tatuagen. Βέβαια, όταν οι Ευρωπαίοι το ανακάλυψαν αυτό, απαγόρευαν στους ανθρώπους να τα κάνουν για να τους υποτάξουν στα δυτικά πρότυπα και να τους ελέγχουν με ευκολότερο τρόπο, καθώς αυτές οι ζωγραφιές στο δέρμα δήλωναν την κοινωνική θέση, την φυλή κ.ά.
Τα κύματα και οι άνεμοι που πολύ συχνά συναντάμε στα σώματα των γύρω μας, ήταν βασικά σχέδια που είχαν πάνω τους οι Γιαπωνέζοι εγκληματίες (1946), και αξίζει να σημειωθεί ότι εκείνη την εποχή τα τατουάζ είχαν τον ρόλο της τιμωρίας για όσους είχαν το «παράσημο» του εγκλήματος να κρέμεται από πάνω τους. Το σωφρονιστικό τατουάζ έπαψε να υφίσταται όταν στο προσκήνιο ήρθε το διακοσμητικό tattoo στα τέλη του 17ου αιώνα.
Το 1827 τα tattoo απογειώθηκαν στην Ιαπωνία όταν ο καλλιτέχνης Ουταγκάουα Κουνιγιόσι έφτιαξε μία σειρά έργων με βάση το βιβλίο «Σουικόντεν», με βάση θρυλικούς εγκληματίες, μερικούς από τους οποίους είχαν τατουάζ. Οι άνθρωποι ξεκίνησαν να κάνουν τα έργα του, tattoo σε όλο το σώμα, δηλώνοντας έτσι τον θαυμασμό προς αυτές τις μυθικές φιγούρες, και κάποιες φορές δηλώνοντας την υιοθέτηση ορισμένων χαρακτηριστικών των εγκληματιών αυτών. Το είδος αυτό είναι γνωστό πλέον ως “traditional” (παραδοσιακό).
Οι καρδιές, τα χελιδόνια και τα πλοία είναι κλασικά αμερικάνικα tattoo που βλέπουμε διαρκώς στα κορμιά όσων έχουν ζωγραφιστεί. Και τα τρία αυτά σχέδια τα έκαναν οι ναυτικοί, από τότε που ξεκίνησαν να ταξιδεύουν, τα οποία αφορούν τα κατορθώματά τους. Το χελιδόνι το είχαν όσοι είχαν διανύσει πέντε χιλιάδες ναυτικά μίλια, ενώ το πλοίο (φρεγάτα, rigged ship) ήταν στο κορμί εκείνων που είχαν κάνει τον γύρο του ακρωτηρίου Χορν στην νότια Χιλή.
Οι παράγοντες όμως που αύξησαν κατά πολύ το ποσοστό των ανθρώπων με tattoo ήταν πέρα από τους γνωστούς και δεδομένους, τρεις πολύ βασικοί. To 1891, τα τατουάζ ξεκίνησαν να γίνονται με τα λεγόμενα “μηχανάκια” και όχι με τους παραδοσιακούς παλιούς τρόπους, με χρήση ξύλων, βελόνας κλπ., Το 1970, δημιουργήθηκαν τα λεγόμενα custom tattoo (κατά παραγγελία σχέδιο). Το 1981 αυξήθηκε ραγδαία η προβολή των τατουάζ γιατί εμφανίστηκε στην τηλεόραση το MTV. Και τέλος, η δημιουργία του Instagram διπλασίασε τον αριθμό αυτών που επιλέγουν να κάνουν τατουάζ. Τα συμπεράσματα δικά σας!
Και έφτασε η στιγμή, να απομακρυνθούμε από την Iστορία που έχει γραφτεί με την πάροδο των χρόνων και να μιλήσουμε για την ιστορία που επιλέγει να γράφει ο καθένας μας μέσα από τον χρωματισμό του δέρματός του.
Τα tattoo που κάνουμε επιτόπου μας αλλάζουν και λίγο ως ανθρώπους. Και γιατί; Γιατί πάντα θα υπάρξουν εκείνοι οι λάτρεις των ταμπού που θα τρέξουν να πέσουν πάνω μας να μας δαχτυλοδείξουν και να μας κρίνουν για την επιλογή που κάναμε. Θα είμαστε οι άμυαλοι, ανεγκέφαλοι -νέοι ή μη- που μονιμοποιούμε στο κορμί και στη ζωή μας κάτι παρορμητικό. Θα γίνουμε τα θύματα της μόδας. Αυτής που καταρρίψαμε μαζί προηγουμένως, λίγες παραγράφους πιο πάνω(!). Και να, που με τα τατουάζ μας αλλάξαμε λίγο ως άνθρωποι και γίναμε λίγο πιο δυνατοί και με περισσότερη αυτοεκτίμηση, αφού πάψαμε να ασχολούμαστε με τα σχόλια των γύρω μας και κοιτάξαμε να απολαύσουμε την στιγμή που το μελάνι ξεκινάει να ρέει μέσα μας, μέχρι την στιγμή που μαζί με αυτό θα σβήσουμε (κάποτε) κι εμείς.
Πολυφορεμένη συνήθεια ή όχι, το tattoo έχει κάτι από εμάς. Από τον χαρακτήρα μας. Ένα κομμάτι απογοήτευσης και πόνου από έναν χαμό, έναν χωρισμό, μια απώλεια που βίωσες. Άλλο έχει ένα σημάδι χαράς, αγάπης, έρωτα, φιλίας. Κάποια άλλα δεν μοστράρουν μονογράμματα και κινούμενα σχέδια, αλλά χαράζουν τον εαυτό σου με χρώμα. Σε σημεία με σημάδια και ουλές που εσύ επιλέγεις να τονίσεις. Γιατί έμαθες να αγαπάς τα σημάδια σου και να πορεύεσαι παρέα με αυτά. Έμαθες να τα σέβεσαι. Κάτι που σε έκανε δυνατό, σε λύτρωσε, σε βοήθησε να σωθείς, σε έκανε να ωριμάσεις και ίσως και να σε δοκίμασε.
Έγινε μετά από μπόλικη σκέψη; Έγινε χωρίς δεύτερη σκέψη; Η σημασία παραμένει ίδια. Ζωγράφισες τον καμβά που αποκαλείς «κορμί» με τις αποχρώσεις της ίδιας σου της ζωής. Αποτύπωσες μία ανάμνηση σε πιο έντονη μορφή από αυτή των φωτογραφιών στα άλμπουμ που είναι ξεχασμένα στην ντουλάπα και θυμάσαι να τα κοιτάξεις μία φορά στα δύο χρόνια όταν σε έχει πιάσει η μελαγχολία σου για τα «παλιά». Μια ανάμνηση που θα την φοράς κάθε μέρα, είτε έχει κρύο είτε έχει σαράντα βαθμούς. Μία ανάμνηση που σε δροσίζει και σε ζεσταίνει. Την συντροφεύει η νοσταλγία αν και η ανάμνηση έπαψε να ανήκει στο παρελθόν σου. Πλέον, αποτελεί κάθε μέρα το παρόν σου.
Αυτό το μόνιμο σημάδι μουλιάζει από τα πολλά μας δάκρυα, ανατριχιάζει από συγκίνηση, πάθος, έρωτα, χαρά, ενθουσιασμό, τραντάζεται από τα γέλια. Οτιδήποτε ζούμε το ζει και αυτό μαζί μας. Είναι εμείς. Να τ’ αγαπάς. Όπως αγαπάς όλες σου τις επιλογές, καλές ή κακές. Γεννήθηκε από εσένα και έχει τον τίτλο της ανάγκης σου για εξωτερίκευση, της ανάγκης σου για αυτοδημιουργία, της ανάγκης σου να επισημάνεις τα γεγονότα που σου άλλαξαν την ζωή. Το γεννάει το μυαλό, το τρέφει η καρδιά. Τον λόγο τον έχουμε εμείς και μόνο εμείς.
Είναι ένας τρόπος έκφρασης και -σε αντίθεση με όλους τους άλλους- δεν μπορεί να επηρεάσει κανέναν. Δεν μπορεί να πληγώσει, να θυμώσει, να αναστατώσει κάποιον γιατί, αν και από δική σου ιδέα βρίσκεται πάνω σου, δεν προσπαθεί να ενσωματωθεί πουθενά αλλού. Είναι εκεί από εσένα για ‘σένα. Είναι από τους λίγους τρόπους σκέψης που περιέχουν χρώμα, με αποτέλεσμα να γίνονται αμέσως πιο ζωντανοί, παραστατικοί και με την ικανότητα να συνεπαίρνουν αυτούς που τα κοιτάνε. Πόσες φορές άλλωστε, έχουμε πετύχει στο μετρό ή στις καφετέριες ή παντού, ανθρώπους με tattoo και γύρω τους άλλους που χαζεύουν το σχέδιο προσπαθώντας να διακρίνουν την κάθε λεπτομέρεια; Ουκ ολίγες!
Τα τατουάζ είναι μικρά παραθυράκια για να ξεφεύγουμε λίγο από την καθημερινότητα που μας δηλητηριάζει με το μουντό της ύφος και το άτονο βλέμμα της. Παραθυράκια που δεν χρειάζεται να σηκωθείς από τον καναπέ για να τα ανοίξεις. Το μόνο που μπορεί να χρειαστεί να κάνεις, είναι να σηκώσεις λίγο το μανίκι σου ή να κουνήσεις κάπως το μπατζάκι. Όσο για το καλοκαίρι, που τα κοντά ρούχα συνιστούν καθημερινά αξεσουάρ και για γυναίκες και για άνδρες, αυτή είναι η εποχή που τα παραθυράκια μας μπορούμε να τα έχουμε μονίμως ανοιχτά και να δεχόμαστε διαρκώς την δροσιά που μας χτυπάει απαλά στο πρόσωπο.
Και πέρα από τα συναισθήματα που βιώνουμε αφού προσθέσουμε αυτό το χρωματιστό χαρακτηριστικό στην προσωπικότητά μας, είναι και τα συναισθήματα που μας περιτριγυρίζουν από πριν γεμίζοντας το στήθος μας με ανάσες γλυκές και πιο ευδιάθετες. Με τον τρόπο αυτό, οι μέρες και πολλές φορές, ακόμα και οι μήνες πριν κάνουμε το tattoo μας, έχουν έναν τόνο ενθουσιασμού και ανυπομονησίας που θα μπορούσε κάποιος, αν έχει το θάρρος, να πει ότι κάνει την ζωή λίγο καλύτερη.
Και όταν φτάνει η μέρα που ξέρεις ότι το δέρμα σου θα είναι πιο ανανεωμένο και πιο ζωντανό από πριν, και κάθεσαι στην καρέκλα ή στο κρεβάτι για να σε χαϊδέψει η βελόνα με τα γλυκόπικρα χάδια της, είναι η μέρα εκείνη που τα συναισθήματα ξεχειλίζουν από μέσα σου και το πρόσωπό σου αρνείται να αποχαιρετήσει το χαμόγελό σου.
Την μέρα εκείνη είναι που έρχεσαι στην πολυπόθητη αυτή επαφή με τον εκάστοτε tattoo artist, συζητάτε και μοιράζεστε μαζί τον ενθουσιασμό και την κραυγαλέα ευτυχία που βιώνεις εσύ. Και σου δημιουργεί ένα κλίμα οικειότητας και άνεσης, κάνοντάς σου ερωτήσεις για το πώς νιώθεις και αν χρειάζεσαι κάποιο διάλειμμα. Συζητάτε και αναλύετε ότι θέλει ο καθένας σας και για τις ώρες που περνάτε μαζί νιώθεις ότι έχεις αποκτήσει έναν ιδανικό φίλο για να σε συντροφεύει. Και αφού η ώρα που θα περάσετε μαζί είναι μετρημένη στο ρολόι, εκτιμάς την παρέα του καλλιτέχνη σου ακόμα περισσότερο, μιας και το βασικότερο χαρακτηριστικό της φιλίας σας είναι η παροδικότητα, καλώς ή κακώς!
Τα tattoo μας, λοιπόν, είναι πηγή ευτυχίας ανά πάσα στιγμή και ανάλογα με τον αριθμό που έχουμε πάνω μας, τόσοι περισσότεροι και οι λόγοι για να καμαρώνουμε το εγώ μας και να αισθανόμαστε τυχεροί για τις επιλογές μας. Όσα τα tattoo, τόσα παραπάνω και τα μικρά χαμόγελα αυτοϊκανοποίησης.
Πολλοί, ρίχνουν μια ματιά στο τατουάζ τους και παίρνουν δύναμη και θάρρος να συνεχίσουν. Κανέναν δεν βλάπτει αυτό. Ούτε καν η αιχμηρή βελόνα που το βοήθησε να γεννηθεί δεν έβλαψε ποτέ κανέναν. Εξάλλου, μια βελόνα που σκορπάει χρωματιστά συναισθήματα, είναι αστείο να την φοβάσαι!
Ευχαριστώ τον πολυαγαπημένο μου tattooer Γιάννη (@joza.ink)!
Καταγωγή από τον πυρήνα της Ελλάδας γεμάτη με θαυμασμό για τα τοπία που περιέχουν το πράσινο της φύσης και το γαλάζιο του βυθού. Λάτρης της hip hop μουσικής, της στάσης ζωής των χίπηδων και της εκμετάλλευσης του τώρα παρά του άγχους για το αύριο.
Πάθος για την γραφή από μικρή κιόλας ηλικία, ξεκινώντας με άρθρα “Πού πήγα διακοπές το καλοκαίρι” και καταλήγοντας σε παραγράφους γεμάτες επανάσταση και αφυπνισμό. Θαμώνας συνεργατικών καφενείων, πλατειών, ροκ μπαρ και χώρων συναυλιών. Ελπίζω σε έναν καλύτερο κόσμο όχι από άποψη, αλλά από ασυγκράτητο αίσθημα δικαιοσύνης. Μ’ αρέσει να υπογράφω με έμμεση αναφορά στο όνομά μου. Peace.
