Ένας δίμετρος άντρας, με τρομακτικό βλέμμα, μαύρα ράσα και πλήρως αμόρφωτος, προερχόμενος από φτωχικό εργατικό περιβάλλον στη σκληρή Σιβηρία, ο οποίος κατάφερε να διεισδύσει στα ενδότερα της τσαρικής οικογένειας και να φτάσει να κινεί τα νήματα της δημόσιας πολιτικής της Μόσχας. Μερικώς, υλοποιητής της ταξικής επανάστασης των έργων του Μαρξ και του Ένγκελς (με εντελώς διαφορετικό προσανατολισμό, προφανώς). Το όνομά του; Πιο γνωστό και από του Στάλιν, πιο οικείο και από του Λένιν, πλέον, σε παγκόσμια κλίμακα. Γριγκόρι Γιεφίμοβιτς Ρασπούτιν, χαραγμένος και μνημονευμένος στην αιωνιότητα, για λόγους διάφορους και πολλαπλούς (συχνότερος αλληλοχαρακτηρισμός πολιτικών στην σύγχρονη κοινοβουλευτική ιστορία).
Γεννημένος το 1869, σε άθλιες συνθήκες, υπήρξε ο μοναδικός κληρονόμος των προγόνων του, καθώς όλα τα αδέρφια του, αγόρια και κορίτσια, δεν άντεξαν την εξαθλίωση. Έχοντας παρατήσει για μεγάλο χρονικό διάστημα το σχολείο, θα επιλέξει τον σύνηθες δρόμο της μοναχικής ζωής, έξυπνη επιλογή για παιδιά που βίωναν τέτοιες καταστάσεις. Στα μοναστήρια, θα μυηθεί στην αίρεση των «Μαστιγούμενων», οι οποίοι βασανίζονταν αυτοβούλως για λόγους μετάνοιας ή εξιλέωσης. Παρότι μαθαίνει την τέχνη της ασκητικής για πολλά χρόνια, δεν θα χειροτονηθεί ποτέ. Σημείο καμπής, η δική του διαστρέβλωση του δόγματός του, για προσωπικούς, εν πολλοίς ερωτικούς και σεξουαλικούς, σκοπούς. Η δημοφιλία του εκτοξεύεται σύντομα, χάρη στο συνδυασμό και στην αλληλεπίδραση δύο λόγων: η λατρεία της θρησκοληψίας και η κυριαρχία της θεοφοβίας (εν γένει, της θρησκείας) στη Ρωσία του πρώιμου 20ου αιώνα, ταυτόχρονα με τις δηλώσεις του περί υποτιθέμενων δικών του θεραπευτικών δυνάμεων, τις οποίες μπορούσε να μεταδώσει μονάχα μέσω του κρεβατιού, μόνο σε ανθρώπους του θηλυκού γένους. Προφανώς, το όλο εγχείρημα στήριζαν και τα υπερμεγέθη -σύμφωνα με φήμες,πάντα- σωματικά του προσόντα.
Στο λυκόφως της νέας εκατονταετίας, ο «πεφωτισμένος» αγρότης συναντάει το αυτοκρατορικό ζεύγος για μια ολιγόλεπτη συζήτηση. Τότε, συνηθιζόταν να γίνονται βασιλικές ακροάσεις για «πνευματικούς», αφού η χριστιανική πίστη κυριαρχούσε στη χώρα (και συνεχίζει), και οι διάφοροι ιερείς, αληθινοί και μη, δοκίμαζαν να γίνουν Καρδινάλιοι δίπλα στο Τσάρο. Ο Νικόλαος Β’ θα πει για τον Ρασπούτιν: «Πριν λίγες ημέρες δέχθηκα έναν αγρότη, τον Γκριγκόρι Ρασπούτιν, που μου έφερε εικόνα του Αγίου Σιμόν Βερκοτούρι. Μας έκανε εξαιρετική εντύπωση – αντί για πέντε λεπτά, συνομιλήσαμε περισσότερο από μια ώρα». Οι λίγες αυτές λέξεις σηματοδοτούν την αφετηρία της πολιτικής καριέρας του θηριώδους ασκητή.
Το ζεύγος γνώριζε για τις αιρετικές απόψεις και την άσωτη ζωή του, από αρχεία της μοσκοβίτικης μυστικής αστυνομίας. Παρά ταύτα, κέρδισε την πλήρη εμπιστοσύνη της αφελέστατης τσαρικής οικογένειας σχετικά εύκολα, λέγοντάς τους ό,τι ποθούσαν να ακούσουν. Ένδειξη αυτής της πίστης, η τοποθέτησή του δίπλα στη σύζυγό του Αλεξάνδρα στα διοικητικά από τον Νικόλαο, τη στιγμή που εκείνος έφευγε για να παραστεί αρχιστράτηγος στον Α’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Εκμεταλλευόμενος την ευκαιρία, ο Ρασπούτιν δεν χάνει χρόνο, εκτελώντας τα μεγαλύτερα σκάνδαλά του. Αποκτάει αμύθητη περιουσία, λόγω πολύτιμων δώρων που λαμβάνει από κυρίες και δεσποινίδες της Αυλής (έναντι ποιου ανταλλάγματος, άραγε;). Ο λαός σταδιακά μαθαίνει για την εξύψωσή του και την αμαρτωλή ζωή του, και, σε συνδυασμό με την καταπίεση και την φτώχεια που βιώνει, εξοργίζετα και ζητάει την άμεση καθαίρεσή του. Αλλά ο ίδιος πορεύεται ακάθεκτος. Στην απουσία του Τσάρου, αναπτύσσει κρυφά ερωτικές σχέσεις με την βασίλισσα, όπως και με τις τέσσερις κόρες της, τις οποίες επισκέπτεται κάθε βράδυ, αργά την νύχτα. Ενόσω η επανάσταση ετοιμάζεται, ένας αμόρφωτος αγρότης κατατρώει τις γυναίκες και τα πλούτη της Αυτοκρατορίας. Ειρωνικό;
Εντέλει, ο θρύλος του Ρασπούτιν θα λάβει άδοξο τέλος. Έχοντας αναπτύξει αμέτρητο αριθμό εχθρών στο σύνολο των κοινωνικών στρωμάτων της ρωσικής κοινωνίας, ο θάνατός του δεν θα αργήσει. Στις 30 Δεκεμβρίου του 1916, θα μεταβεί σε δείπνο-ενέδρα του συζύγου της ανιψιού του τσάρου, Φέλιξ Γιουπούσοφ. Παρότι θα αντέξει το δηλητήριο του κρασιού, χάρη στο μεγάλο ανάστημά του και την γρήγορη κατανάλωση γλυκών (ζάχαρη ως αντιδραστικό), ο νέος και η παρέα του ήταν αποφασισμένοι. Θα πυροβοληθεί αρκετές φορές, θα ζήσει, μα θα πεταχτεί στη θάλασσα για να σιγουρευτεί ότι θα πεθάνει. Το λείψανό του θα βρεθεί από τους μπολσεβίκους και, αντί να καεί, θα κρατηθεί και θα λατρευτεί από όρδες αγροτών. Άκρως παράδοξη σειρά γεγονότων. Βέβαια, τον επόμενο χρόνο (χειμώνας 17’-18’), μικρή ομάδα στρατιωτών θα κάψει ολοσχερώς το σώμα του «αγίου», τερματίζοντας τις ιστορίες και τα παραμύθια. Ένας άνθρωπος με μεσαιωνικές αντιλήψεις, ο οποίος κατόρθωσε να κλονίσει τα θεμέλια της τσαρικής αυλής, αποδεικνύοντας τη σαθρότητα και την οπισθοδρομικότητά της. Υπό μία έννοια, άλλαξε τον κόσμο, καθώς συνέβαλε στη κορύφωση της Ρωσικής Επανάστασης, συνάμα με την ικανοποίηση εκατοντάδων γυναικών… Και της τσαρίνας αυτοπροσώπως.
“Ra ra Rasputin, lover of the Russian queen” (φημισμένο τραγούδι των Boney M.)
Το τρέιλερ της ταινίας για την ζωή του Ρασπούτιν («Rasputin, Dark Servant of Destiny»):
Παύλος Γιαννόπουλος... Αμέ, έχω και εγώ ένα όνομα. Ένα όνομα και ένα επίθετο, ανάμεσα σε τόσα άλλα στον κόσμο ετούτο. Ένας απλός φοιτητής του Καποδιστριακού, συγκεκριμένα στο τμήμα των Πολιτικών Επιστημών και Δημόσιας Διοίκησης, διαβάζοντας και γράφοντας συνεχώς, προσπαθώντας να αφυπνίσω συνειδήσεις προπαγανδίζοντας (αν υπάρχει τέτοια φράση), ώστε στον βαθμό που και εγώ μπορώ να δώσω το θετικό μου στίγμα σε μία Γη που βράζει. Σε κοινωνίες και άτομα που χρήζουν εν συναίσθησης και εν συνείδησης.
ΦΚ λέγεται το project που μπορεί να πετύχει και να μετουσιώσει τα παραπάνω. Mία φοιτητική ιστοσελίδα που χαρακτηρίζεται από μία ανιδιοτέλεια και μία αντικειμενική υποκειμενικότητα που στους καιρούς μας απουσιάζουν.
