Της Δήμητρας Μιχελάκου, φοιτήτριας
Το «Πέρα απ’ τον ορίζοντα» του Ευγένιου ο’Νηλ*, γραμμένο το 1918, αποτελεί ένα έργο θεατρικό μα και απέραντα ποιητικό μέσα στον βαθύ ρεαλισμό του. Είναι ένας προβολέας με ένα φως τόσο διαπεραστικό που αναδεικνύει με απόλυτη ακρίβεια τις ψυχές των ηρώων του, και μέσα από αυτές φιλοσοφεί και συγκινεί.
Ο Ρόμπερτ και ο Άντι. Δύο αγαπημένα αδέρφια, μεγαλωμένα στην αμερικανική επαρχία, με όνειρα τόσο διαφορετικά αλλά με μία αγάπη μεταξύ τους τόσο βαθιά και ελεύθερη. Ο Ρόμπερτ έχει όνειρο να ταξιδέψει πέρα απ’ τον ορίζοντα, να βρει το μυστικό του κόσμου, να περιπλανιέται αδιάκοπα και να ανασαίνει από και για την ελευθερία, αν και σε όλη του την ζωή ήταν ασθενικός. Ο Άντι από την άλλη, δυνατός και εύρωστος ονειρεύεται ως εκεί που φτάνουν τα όρια της φάρμας τους. Όμως υπάρχει και η Ρουθ, η καλύτερη τους φίλη, την οποία και τα δύο αδέρφια ποθούν, όμως εκείνη θέλει μόνο τον Ρόμπερτ. Η γυναικεία αυτή ύπαρξη, με την χειραγωγικότητα, την κτητικότητα της, αλλά και με το κατά βάθος συγχυσμένο της μυαλό, αντιστρέφει τις μοίρες των δύο αδερφών. Ο Ρόμπερτ μένει. Ο Άντι φεύγει. Και αυτή κλυδωνίζεται ανάμεσα στην άγνοια και την αχαριστία. Πόσο οδυνηρή όμως γίνεται μια ζωή ξένη προς τα εμάς, που σταδιακά καταντά μία φυλακή; Ή μήπως αποτελούν όλα αυτά απλώς «μικρές νοθείες»;
Ένα έργο για την εσωτερική ελευθερία, το όνειρο, την ουσία της αγάπης, τον συμβιβασμό και την δυσκολία των ανθρωπίνων σχέσεων, που συνάμα μας γειώνει και μας κάνει να ατενίσουμε τον ορίζοντα, σκεπτόμενοι την ουσία του ταξιδιού..
*Την ευκαιρία να μιλήσω για αυτό το αριστούργημα μου την χάρισε το υπέροχο ανέβασμα της παράστασης από το Θέατρο Αθηνών την σεζόν 1993-1994, το οποίο είναι διαθέσιμο στο Youtube.