Πόση αλήθεια αντέχουμε τελικά;

Την ιδέα για την συγγραφή αυτού του άρθρου εμπνεύστηκα από το βιβλίο “Να σου πω μια ιστορία” του Χόρχε Μπουκάι. Στο βιβλίο αυτό, ο συγγραφέας μας αφηγείται μια ιστορία σχετικά με την αλήθεια, την οποία και παραθέτω αυτούσια:

Ο άνθρωπος περπατούσε σ’ εκείνα τα σοκάκια της επαρχιακής πόλης.

Είχε χρόνο και γι’ αυτό κοντοστεκόταν για λίγο μπροστά σε κάθε βιτρίνα, σε κάθε κατάστημα, σε κάθε πλατεία.

Στρίβοντας σε μια γωνία βρέθηκε άξαφνα μπροστά σε ένα ταπεινό κατάστημα που η ταμπέλα του ήταν λευκή. Περίεργος, πλησίασε στη βιτρίνα και κόλλησε το πρόσωπό του στο κρύσταλλο, για να καταφέρει να δει μέσα στο σκοτάδι.

Το μόνο που φαινόταν ήταν ένα αναλόγιο μ’ ένα χειρόγραφο καρτελάκι που έγραφε:
Το μαγαζί της αλήθειας

Ο άνθρωπος έμεινε έκπληκτος. Σκέφτηκε ότι, αν και διέθετε ανεπτυγμένη φαντασία, του ήταν αδύνατον να φανταστεί τι μπορεί να πουλούσαν.

Μπήκε.

Πλησίασε την κοπέλα που στεκόταν στον πρώτο πάγκο και τη ρώτησε:

-Συγγνώμη. Αυτό είναι το μαγαζί της αλήθειας;

-Μάλιστα κύριε. Τι λογής αλήθεια θέλετε; Αλήθεια μερική, αλήθεια σχετική, αλήθεια στατιστική, πλήρη αλήθεια;

Ώστε, λοιπόν, πουλούσαν αλήθεια. Ποτέ δεν είχε φανταστεί οτι ήταν δυνατόν κάτι τέτοιο. Να πηγαίνεις σ’ ένα μέρος και να παίρνεις την αλήθεια, ήταν υπέροχο.

-“Θέλω πλήρη αλήθεια” αποκρίθηκε ο άνθρωπος χωρίς ταλάντευση.

“Είμαι τόσο απαυδισμένος από τα ψέματα και τις πλαστογραφίες” σκέφτηκε, δεν θέλω άλλες γενικεύσεις, ούτε δικαιολογίες, δε θέλω απάτες, ούτε κοροϊδίες.

-“Απόλυτη αλήθεια”, διόρθωσε.

-“Μάλιστα κύριε. Ακολουθήστε με.”

Η κοπέλα συνόδευσε τον πελάτη σ’ ένα άλλο μέρος του καταστήματος και δείχνοντας έναν πωλητή με αυστηρό ύφος, είπε:

-“Ο κύριος θα σας εξυπηρετήσει.”

Ο πωλητής πλησίασε και περίμενε τον πελάτη να μιλήσει.

-“Ήρθα να αγοράσω την απόλυτη αλήθεια.”

-“Αχά. Συγγνώμη, γνωρίζετε την τιμή;”

-“Όχι. Πόσο κοστίζει;” αποκρίθηκε τυπικά. Στην πραγματικότητα ήξερε ότι θα πλήρωνε όσο όσο, για να έχει όλη την αλήθεια.

-“Για όλη την αλήθεια”, είπε ο πωλητής, “το αντίτιμο είναι ότι ποτέ πια δε θα έχετε την ησυχία σας.”

Ένα ρίγος διέτρεξε τη ράχη του ανθρώπου. Ποτέ δεν είχε φανταστεί ότι το κόστος θα ήταν τόσο υψηλό.

-“Ε… ευχαριστώ… Συγγνώμη” ψέλλισε.

Έκανε μεταβολή και βγήκε από το κατάστημα κοιτώντας το έδαφος.

Ένιωσε λίγο θλιμμένος, όταν κατάλαβε ότι δεν ήταν ακόμα προετοιμασμένος για την απόλυτη αλήθεια, ότι ακόμα χρειαζόταν ορισμένα ψέματα για να βρίσκει ανάπαυση, ορισμένους μύθους και εξιδανικεύσεις για να καταφεύγει, ότι ήθελε κάποιες δικαιολογίες για να μην αντιμετωπίζει τον ίδιο του τον εαυτό…

-“Ίσως αργότερα” σκέφτηκε.

Και σε αυτήν την ιστορία έρχομαι να συμπληρώσω: πόση αλήθεια αντέχουμε τελικά; Είμαστε διατεθειμένοι να ακούσουμε αυτούσια την απόλυτη αλήθεια και να ξεχάσουμε όσα γνωρίζαμε για την ταυτότητα του εγώ και της ύπαρξής μας; Αντέχουμε να υπάρχουμε χωρίς τις πεποιθήσεις και τα πιστεύω που μας εμπότισε η κοινωνία; Μπορούμε να συνυπάρξουμε με την αντίθετη άποψη, αποδεσμευμένοι από την ανάγκη μας να έχουμε πάντα δίκιο;

Ο καθένας πρέπει να ψάξει μέσα του, για να βρει την προσωπική του αλήθεια. Κάποιοι θα είναι τυχεροί και θα βρουν στο μονοπάτι τους ανθρώπους που θα τους προσφέρουν απλόχερα και αλτρουιστικά την απόλυτη αλήθεια. Μακάρι να έχουν την σοφία να τους κρατήσουν στην ζωή τους. Από άλλους θα ζητηθεί να διαβούν το μονοπάτι μόνοι τους και είναι αυτοί που θα πρέπει να ψάξουν στον πυρήνα τους για την αλήθεια που θα τους οδηγήσει να ζουν κοντά στην φύση τους, όπως πολύ σωστά το έθεσαν οι Στωικοί φιλόσοφοι.

Είναι πολύ εύκολο να βολευτούμε σε ένα βολικό ψέμα και να χάσουμε την δυνατότητα να μάθουμε την αλήθεια για τις πραγματικές μας ικανότητες και για το τι πραγματικά συμβαίνει μέσα μας και στην ζωή μας. Είναι εύκολο να βολευτούμε σε μια μέτρια ζωή, σε μια κακή δουλειά και σε μια μίζερη σχέση.

Αλλά όπως είχε πει σε μια ομιλία του ο συγγραφέας Στέφανος Ξενάκης: “κόλαση είναι την τελευταία μέρα της ζωής σου, αυτός που είσαι να συναντήσει αυτόν που θα μπορούσες να είχες γίνει”.

Φρόντισε λοιπόν να γνωρίσεις την αλήθεια σου και μην συμβιβαστείς με τίποτα λιγότερο. Προνόησε πάνω απ’ όλα να αξίζεις τα καλύτερα, φτιάχνοντας το πνεύμα και την ψυχή σου και, αφού το κάνεις, διεκδίκησε με όλες σου τις δυνάμεις ό,τι σου αξίζει και ό,τι σου στέρησε η κοινωνία μέχρι σήμερα.

Τέλος, όπως λέει ένα ρητό ακόμα: “Ο καθένας παίρνει αυτό που διαπραγματεύεται. Αν περιμένεις να πάρεις αυτό που αξίζεις, στο τέλος θα σε κάνουν να πιστέψεις ότι δεν αξίζεις τίποτα.”

Εσύ έχεις το θάρρος να διαπραγματευτείς αυτό που ονειρεύεσαι;