Της Μαρίας Ζούρα, πρώην συντάκτριάς μας
Κάπου στο βάθος ακούγεται το «The Swan» από το Carnival of the Animals του Saint-Saëns και εγώ έχω αποσβολωθεί στη θέα της «Έναστρης Νύχτας» του Van Gogh. Μαζί με τις νότες, ταξιδεύω από τα στροβιλώδη σύννεφα και το κίτρινο φεγγάρι μέχρι τις στέγες των μικρών σπιτιών. Κάθε νότα απεικονίζεται με μία πινελιά. Κάθε νότα με κάνει να αισθανθώ πως βρίσκομαι μέσα στον πίνακα.
Ο V. Van Gogh, Ολλανδός στην εθνικότητα, Γάλλος βέβαια στην καρδιά, υπήρξε ζωγράφος με αρκετά ταραχώδη ζωή. Η τύχη του τα έφερε με τέτοιον τρόπο, ώστε να αναγνωρισθεί το έργο του μετά θάνατον. Εκφραστής του Μετα-Ιμπρεσιονισμού, στόχο δεν είχε να απεικονίσει τον κόσμο, αλλά τα συναισθήματά του απέναντί του. Οι χαρακτηριστικές του στροβιλώδεις πινελιές ξεχωρίζουν και φανερώνουν την ψυχική του έξαρση. Η νοσταλγική μελαγχολία των πινάκων του οδηγεί σε μία αίσθηση κρυφού ρομαντισμού. Κι εδώ είναι που συναντάει τον C. Saint-Saëns. Υπήρξε Γάλλος μουσικός και συνθέτης της Ρομαντικής περιόδου, με πλήθος μουσικών έργων να διαιωνίζουν τη μνήμη του.
Ας επιστρέψουμε όμως στην Έναστρη Νύχτα και στο Carnival of The Animals. Ο Saint-Saëns ενορχήστρωσε αυτήν την σειρά κομματιών το 1886 και τρία χρόνια μετά, το 1889, ο Van Gogh δημιουργεί τον γνωστό πίνακα. Οι καλλιτέχνες έζησαν την ίδια εποχή, είχαν αντίστοιχες προσλαμβάνουσες και επιρροές και σκοπός τους ήταν η έκφραση συναισθημάτων μέσα από την Τέχνη.
Τα δύο έργα, το ένα μουσικό και το άλλο ζωγραφικό, μοιάζουν να έχουν δημιουργηθεί το ένα για το άλλο, σαν δύο ερωτευμένους, που φτιάχτηκαν για να συμπληρώσει ο ένας τον άλλον. Τα αστέρια, οι καμπύλες γραμμές, ο νυχτερινός ουρανός χορεύουν νωχελικά στον ρυθμό του «The Swan». Η αγαπημένη χορεύει στον ρυθμό του αγαπημένου της και φαίνεται σαν να μην υπάρχει τίποτα άλλο στον κόσμο, πέρα από αυτούς, εκείνη τη στιγμή. Ο ρομαντισμός που ενώνει με τρόπο μαγικό, τα δύο έργα, καθηλώνει, συγκινεί και διεγείρει συναισθηματικά.
Δεν είναι μόνο αυτά τα δύο έργα, που έχουν τέτοια σχέση, αλλά το σχήμα συνεχίζεται και στο Café Terrace at night, στα Ηλιοτροπία και τα Τοπία του Van Gogh, σε συνδυασμό με άλλα κομμάτια της συλλογής Carnival of The Animals του Saint-Saëns, όπως το «Aquarium» και όχι μόνο. Το έργο του ενός καλλιτέχνη συνδέεται με μία λεπτή κλωστή με το έργο του άλλου και εμείς λαμβάνουμε το αποτέλεσμα: κομψές γραμμές και καμπύλες, χρώματα με αρμονία, όμορφες συγχορδίες. Τα όνειρα και τα συναισθήματα των καλλιτεχνών πακεταρισμένα σε μορφή τέχνης.
