Του Ανδρέα-Γεώργιου Σκίννερ, φοιτητή του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας-Πάντειο Πανεπιστήμιο
Μου φαίνεται περίεργο. Έχουν περάσει τρία εξάμηνα, τα δύο εξ αποστάσεως. Πριν τρία εξάμηνα τρέχαμε να ενεργοποιήσουμε το φοιτητικό κοινό να προστατέψει το δημόσιο δωρεάν Πανεπιστήμιο. Πράγματι, πέρασαν τρία εξάμηνα. Κι όμως, φαντάζει βαθύ παρελθόν∙ κορωνοϊός γαρ. Μου φαίνεται τόσο περίεργο…
Μου φαίνεται περίεργο, γιατί κανείς δεν ενδιαφερόταν, ή, μάλλον, δεν πίστευε. Ο μέσος φοιτητής δεν είχε κάτι απτό μπροστά του να του φανερώνει τις προθέσεις της Υπουργού. Για εκείνον οι διαγραφές φοιτητών, η ισοτίμηση πτυχίων, η βάση εισαγωγής ήταν όλα αποκυήματα της φαντασίας των «αριστερών», «κουκουέδων», «αναρχοάπλυτων», «συριζαίων», οι οποίοι σύσσωμοι έψαχναν δικαιολογία να κάνουν κατάληψη και να χάσουν μάθημα.
Άδικος είμαι. Στην αρχή πολλοί φοιτητές βρέθηκαν στις κινητοποιήσεις, ενώ οι αγωνιστικές δυνάμεις των Φοιτητικών Συλλόγων κατάφεραν να ξεπεράσουν τις φιλοκυβερνητικές φωνές, βγάζοντας αποφάσεις που οδήγησαν σε μεγάλη συσπείρωση των φοιτητών. 3.000 φοιτητές στην αυθόρμητη πορεία συμπαράστασης μετά την πρώτη εισβολή στην ΑΣΟΕΕ. Η μεγαλύτερη πορεία για τη 17η Νοέμβρη των τελευταίων δεκαετιών.
Ίσως για αυτό μου φαίνεται περίεργο. Γιατί τον Δεκέμβριο αποκλιμακώθηκαν όλα. Χωρίς απαρτίες στις Γενικές Συνελεύσεις, με πορείες 150 ατόμων (να δικαιολογούν και το αφήγημα της Κυβέρνησης για μειοψηφίες!). Ίσως άρχισε το διάβασμα για την εξεταστική. Ίσως έπιασαν τόπο οι απειλές για χαμένα εξάμηνα. Ίσως και ο τελευταίος φοιτητής έπαψε να πιστεύει εμάς τους «μπάχαλους»∙ ακόμη κι εμείς οι ίδιοι.
Μου φαίνεται περίεργο, γιατί ξεχάστηκε. Εκείνη την περίοδο, εκτός από την κατάργηση των Τμημάτων Ελεύθερης Πρόσβασης και των 40 Τμημάτων που επρόκειτο να λειτουργήσουν, το μόνο νομοθέτημα του Υ.ΠΑΙ.Θ. ήταν η ίδρυση της Ε.Θ.Α.Α.Ε. Μετά ακολούθησε ο κορωνοϊός και το «καυτό» θέμα συζήτησης ήταν η επιστροφή στα Πανεπιστήμια και η ισοτίμηση των πτυχίων, στην οποία δεν μπόρεσαν οι Φοιτητικοί Σύλλογοι να αντισταθούν, ελέω Lockdown Vol.1∙ έτσι, πέρασαν στα «ψιλά» η απαγόρευση των διαδηλώσεων ή ο περιορισμός των μετεγγραφών. Και τώρα που η διαγραφή φοιτητών και η βάση εισαγωγής πράγματι κατετέθησαν, τα φώτα της δημοσιότητας τραβάει η Πανεπιστημιακή Αστυνομία, για την οποία έχω ήδη γράψει. (https://foititikoskosmos.gr/%CF%85%CF%80%CE%AD%CF%81-%CF%84%CE%B7%CF%82-%CF%80%CF%81%CE%B1%CE%B3%CE%BC%CE%B1%CF%84%CE%B9%CE%BA%CE%AE%CF%82-%CE%B1%CF%83%CF%86%CE%AC%CE%BB%CE%B5%CE%B9%CE%B1%CF%82-%CF%83%CF%84%CE%B1-%CF%80%CE%B1/?fbclid=IwAR1nzAu_0f4YxP0iIQ-AbcH_XN1DgTUQ7pIcvnpp9-jJGzIU0Zp5hg7All4)
Ήρθε η ώρα να ασχοληθούμε με αυτό που μας έκανε να τρέχουμε πριν 3 εξάμηνα. Γιατί πλέον δεν είναι αποκύημα της φαντασίας μας, αλλά γεγονός. Στις 13 Ιανουαρίου 2021, κατετέθη στη Δημόσια Διαβούλευση το Σχέδιο Νόμου «Εισαγωγή στην Τριτοβάθμια Εκπάιδευση, Προστασία της Ακαδημαϊκής Ελευθερίας, Αναβάθμιση του Ακαδημαϊκού Περιβάλλοντος και άλλες διατάξεις». Θα σας παραθέσω αρχικά τα βασικά σχόλιά μου επί των Άρθρων 2 (Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής) και 24 (διαγραφή φοιτητών). Τα ολόκληρα σχόλιά μου, καθώς και άλλων ανθρώπων, μπορείτε να τα δείτε στην πλατφόρμα της Ανοιχτής Διακυβέρνησης (http://www.opengov.gr/ypepth/?p=5849).
ΕΠΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 2
«[…] Το Άρθρο 4β εισάγει την Ελάχιστη Βάση Εισαγωγής, η επίτευξη της οποίας θα αποτελεί προαπαιτούμενο για την εισαγωγή στην εκάστοτε Σχολή, Τμήμα ή Εισαγωγική Κατεύθυνση. Αν ο βαθμός του υποψηφίου δεν είναι ίσος ή μεγαλύτερος της Ε.Β.Ε., αυτός δε θα δικαιούται να συμπεριλάβει το Τμήμα στο μηχανογραφικό του δελτίο.
Η Ε.Β.Ε. κάθε Τμήματος διαμορφώνεται ως εξής: αρχικά θα υπολογίζεται ο Μέσος Όρος των βαθμολογιών όλων των υποψηφίων του Επιστημονικού Πεδίου που περιλαμβάνεται το Τμήμα, ο οποίος έπειτα θα πολλαπλασιάζεται με τον ειδικό συντελεστή του καθενός Τμήματος.
Ο συντελεστής της Ε.Β.Ε. του κάθε Τμήματος θα πρέπει να βρίσκεται ανάμεσα σε ελάχιστη και μέγιστη τιμή που θα αποφασίζει ο Υ.ΠΑΙ.Θ. Όμως, ο ίδιος ο συντελεστής θα αποφασίζεται από τη Σύγκλητο του Α.Ε.Ι. που υπάγεται το Τμήμα.
Για παράδειγμα, ας υποθέσουμε ότι στο 1ο Ε.Π. ο Μέσος Όρος των βαθμολογιών όλων των υποψηφίων είναι 12 (προσεγγίζοντας τα αποτελέσματα των Εξετάσεων του 2020). Ο Υ.ΠΑΙ.Θ. ορίζει ελάχιστη και μέγιστη τιμή συντελεστή, έστω 0,5 και 1,5. Οι Σύγκλητοι των Α.Ε.Ι. ορίζουν για κάθε Τμήμα έναν συντελεστή, ανάμεσα σε αυτές τις δύο τιμές. Συνεπώς, κάθε Τμήμα στο 1ο Ε.Π. θα έχει Ε.Β.Ε. μεταξύ 6 και 18.
[…]
Στην πράξη, η θέσπιση της Ε.Β.Ε. θα οδηγήσει σε «αντικειμενικοποίηση» των υποκειμενικών βάσεων εισαγωγής, προκαλώντας μία διαίρεση των Τμημάτων σε αυτά με υψηλούς συντελεστές και αυτά με χαμηλούς συντελεστές Ε.Β.Ε., δηλαδή σε «καλά» και «κακά» Τμήματα, για «καλούς» και «κακούς» μαθητές/φοιτητές. Συνεπώς, θα δημιουργηθεί και μια Τριτοβάθμια Εκπαίδευση «δύο ταχυτήτων», ιδίως σε συνδυασμό με τη βάση μετεγγραφής του ν. 4692/2020.
Οι ενδεχόμενες εκβάσεις των συνεπειών αυτών είναι δύο: η πρώτη, ότι όλα τα Τμήματα, με στόχο το «κύρος» του «καλού» Τμήματος, θα θέσουν υψηλούςσυντελεστές Ε.Β.Ε.· συγκεκριμένα, τα Τμήματα με ήδη υψηλές βάσεις θα θέσουν υψηλούς συντελεστές, και τα υπόλοιπα Τμήματα θα προσπαθήσουν να ανταποκριθούν θέτοντας συντελεστές υψηλότερους από αυτούς που θα ανταποκρίνονταν στις υπάρχουσες βάσεις τους, με αποτέλεσμα έναν ανταγωνισμό μεταξύ Τμημάτων που θα ωθεί τις Ε.Β.Ε. όλο και ψηλότερα, αφήνοντας εκτός Πανεπιστημίων την πλειοψηφία των υποψηφίων φοιτητών και οδηγώντας εν τέλει στο κλείσιμο πολλών Τμημάτων της περιφέρειας ή λιγότερο «περιζήτητων» αντικειμένων.
Η δεύτερη, ότι όλα τα Τμήματα θα προσπαθήσουν να θέσουν συντελεστές που ανταποκρίνονται στις υπάρχουσες βάσεις τους· μια τέτοια κατάληξη θα οδηγήσει στην παγίωση της διαίρεσης των «καλών» και «κακών» Τμημάτων, μολονότι οι ακαδημαϊκές τους προϋποθέσεις θα είναι οι ίδιες. Τα «κακά» Τμήματα και τα πτυχία τους θα χάσουν το κύρος τους και θα υποβιβαστούν περαιτέρω ως επιλογές των υποψηφίων, αλλά και των μελλοντικών εργοδοτών.
Επιπλέον, ο αριθμός εισακτέων πολλών Τμημάτων με υψηλό συντελεστή Ε.Β.Ε. δε θα συμπληρωθεί, αφήνοντας τα Τμήματα αυτά με κενές θέσεις και τους φοιτητές που άλλοτε θα λάμβαναν τις θέσεις αυτές εκτός Τμήματος. Αυτοί οι φοιτητές υποχρεωτικά θα καταλήξουν σε Τμήμα δεύτερης επιλογής, του οποίου την Ε.Β.Ε. θα πετύχουν, αλλά το οποίο δε θα επέλεγαν αρχικά, στερώντας τοιουτοτρόπως την εισαγωγή στο Τμήμα αυτό από υποψήφιους χαμηλότερης βαθμολογίας, οι οποίοι θα βρεθούν, χωρίς πραγματικό λόγο, εκτός Πανεπιστημίων. Παράλληλα, το μειωμένο κύρος των Ιδρυμάτων της περιφέρειας θα ωθήσει πολλά Τμήματα σε κλείσιμο.
Συνοπτικά, η θέσπιση της Ε.Β.Ε. θα αφήσει πολλούς υποψήφιους φοιτητές εκτός Πανεπιστημίων και θα οδηγήσει πολλά Τμήματα σε κλείσιμο. […]»
ΕΠΙ ΤΟΥ ΑΡΘΡΟΥ 24
«[…] Το παρόν επαναφέρει τα ανώτατα όρια φοίτησης, στα Ν+Ν/2 έτη (όπου Ν ο ελάχιστος απαιτούμενος αριθμός ετών φοίτησης). Η συγκεκριμένη διάταξη έχει αποδειχθεί αντιπαιδαγωγική και αντιδεοντολογική, και ορθώς καταργήθηκε το 2015. Η επαναφορά της αποδεικνύει την αδιαφορία της ηγεσίας του Υ.ΠΑΙ.Θ. για τις αντικειμενικές συνθήκες που επικρατούν στις ζωές των φοιτητών, ιδίως της μεταμνημονιακής περιόδου, που επιβάλλουν εργασία ή εξ αποστάσεως φοίτηση, συνθήκες που προσαυξάνουν την αναγκαία διάρκεια φοίτησης, η οποία ήδη σε πολλά Τμήματα κατά Μέσο Όρο ισούται ακριβώς με αυτό το Ν+Ν/2. Οι μισοί, δηλαδή, φοιτητές θα διαγραφούν […].
Παρά την πρόβλεψη για το καθεστώς μερικής φοίτησης (το οποίο ακόμη προβλέπεται από τον ν. 4009/2011), η προστασία των εργαζομένων φοιτητών δεν είναι επαρκής, καθώς οι εργαζόμενοι 20 ώρες και οι εργαζόμενοι 40 ώρες έχουν σαφώς διαφορετική ανάγκη επέκτασης της διάρκειας φοίτησής τους. Επιπλέον, η υπέρβαση του ορίου που προβλέπεται, και επιβάλλεται για φοιτητές που σπουδάζουν μακριά από τον τόπο κατοικίας τους, προβλέπεται μονάχα κατ’ εξαίρεσιν, ενώ η πλειοψηφία των φοιτητών δεν έχει καμία προστασία. […]».
Τι σημαίνουν αυτά;
Σημαίνουν λιγότερους εισακτέους, δηλαδή λιγότερους φοιτητές.
Σημαίνουν διαγραφές φοιτητών, δηλαδή λιγότερους φοιτητές.
Ενώ έκλεισαν 40 τμήματα, σημαίνοντας λιγότερους φοιτητές.
Ενώ κατήργησαν τα Τ.Ε.Ε., σημαίνοντας λιγότερους φοιτητές.
Ενώ περιόρισαν τις μετεγγραφές, στην πράξη σημαίνοντας λιγότερους φοιτητές.
Ενώ μέσω της Ε.Θ.Α.Α.Ε. δρομολογείται μείωση εισακτέων, σημαίνοντας λιγότερους φοιτητές.
Αλλά οι νέοι που θέλουν να σπουδάσουν δεν εξαφανίζονται δια μαγείας.
Εντελώς τυχαία, τα ιδιωτικά κολλέγια αναβαθμίζονται ταυτόχρονα σε de facto ιδιωτικά Πανεπιστήμια με την ισοτίμηση των πτυχίων.
Όλοι αυτοί οι λιγότεροι φοιτητές, οι οποίοι αναζητούν να σπουδάσουν, αποκτούν πλέον νέες επιλογές. «Δεν πέρασες/διαγράφηκες από το δημόσιο δωρεάν Πανεπιστήμιο; Ορίστε το ιδιωτικό!» Όταν απομακρυνόμαστε από τη καθεμία μεμονωμένη κίνηση του Υπουργείου και βλέπουμε τη συνολική εικόνα, παύουμε να πλανόμαστε. Ούτε η αριστεία τους ενδιαφέρει, ούτε ο εκσυγχρονισμός, ούτε η αναβάθμιση, ούτε η δικαιοσύνη. Το μόνο που τους ενδιαφέρει είναι η ιδιωτικοποίηση και η εμπορευματοποίηση της Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης. Δημιούργησαν το μαγαζί και του στέλνουν πελατεία. Είναι ο νεοφιλελευθερισμός, ηλίθιε!
Έλα, όμως, που πάει πιο πέρα! Η μείωση των φοιτητών στα δημόσια Πανεπιστήμια θα βλάψει κυρίως τα «αποψιλωμένα» (όπως τα αποκάλεσε η Υπουργός, όσον αφορά τις μετεγγραφές) Α.Ε.Ι. της περιφέρειας, τα οποία θα «αποψιλωθούν» περισσότερο. Επιπλέον, μέσω της Ε.Θ.Α.Α.Ε., τα Α.Ε.Ι. θα στερηθούν του 20% της χρηματοδότησής τους, οδηγώντας τα σε συρρίκνωση. Οδηγώντας το σύνολο της δημόσιας Τριτοβάθμιας Εκπαίδευσης σε συρρίκνωση. Σαν να συρρικνώνεται η ΔΕΗ για χάρη της Volton και της Elpedison ένα πράγμα.
But wait, there’s more! 10 χρόνια μνημονίων περάσαμε. Πόσοι έχουν την οικονομική ικανότητα να φοιτήσουν σε ιδιωτικό Πανεπιστήμιο; Με μοναδική τους επιλογή το (συρρικνωμένο πλέον) δημόσιο, πόσοι έχουν την οικονομική ικανότητα να μισθώσουν φροντιστήρια και ιδιαίτερα για να πετύχουν τις υψηλές Ε.Β.Ε. των Αθηνών και της Θεσσαλονίκης; Έχοντας περάσει σε Α.Ε.Ι. της περιφέρειας με χαμηλό βαθμό (ελλείψει φροντιστηρίου) και χωρίς δικαίωμα μετεγγραφής, πόσοι έχουν την οικονομική ικανότητα φοίτησης μακριά από τον τόπο κατοικίας τους; Πόσοι έχουν τελικά την οικονομική δυνατότητα να σπουδάσουν; (Επικεντρώνομαι στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη, όπου κατοικεί το 60% του πληθυσμού της χώρας, άρα και των μαθητών/φοιτητών αυτής, ενώ στις πόλεις αυτές βρίσκονται κυρίως οι οικογένειες χαμηλού εισοδήματος.)
Και αυτοί οι άνθρωποι, χωρίς την οικονομική ικανότητα να σπουδάσουν, χωρίς πτυχίο, πώς θα εργαστούν; Τι μισθό θα λάβουν; Πώς θα αποκτήσουν την οικονομική ικανότητα να σπουδάσουν, αυτοί και τα παιδιά τους; Πόσο θα διαιωνιστεί αυτή η οικονομική ανισότητα; Πόσο θα διαιωνιστεί η ακαδημαϊκή και εργασιακή εξαθλίωση της μεσαίας και κυρίως της εργατικής τάξης;
Η προστασία του δημοσίου Πανεπιστημίου είναι η προστασία των ζωών μας, του μέλλοντός μας. Κόντρα στα ΜΑΤ, κόντρα στην ΟΠΠΙ, κόντρα στη ΝΔ, κόντρα στο φάντασμα της Θάτσερ που στοιχειώνει το μυαλό της Κεραμέως, έχουμε την ευθύνη να υπερασπιστούμε το δημόσιο δωρεάν Πανεπιστήμιο. Να απαιτήσουμε την απόσυρση του νομοσχεδίου. Για το μέλλον μας∙ για τη ζωή μας!
Υ.Γ. Ίσως άνθρωπος που δεν έδωσε ποτέ Πανελλαδικές να μην κάνει για Υπουργός Παιδείας.
Υ.Γ.2 Πού να έγραφα και για τις άλλες διατάξεις του νομοσχεδίου. Πανεπιστημιακή Αστυνομία, κάμερες και ελεγχόμενη είσοδος ωσάν σε στρατόπεδο, ποινικοποίηση της συνδικαλιστικής δράσης, Πειθαρχικό Συμβούλιο με συμμετοχή φοιτητή… Ναι, ρουφιάνου, ο οποίος φυσικά θα προκύπτει από ηλεκτρονική ψηφοφορία. Πείτε με συνωμοσιολόγο, αλλά πολύ βολικό σύστημα για να «τιμωρηθούν» ορισμένες αριστερές πολιτικές δυνάμεις. Ιδεολογική ηγεμονία γαρ.