Της Γιώτας Μαντά, πρώην συντάκτριάς μας
«Αρκετές φορές έχουμε παρατηρήσει ότι, εξαιτίας διαφόρων παραγόντων, συμβαίνει μία πραγματική ανθρωπολογική μετάλλαξη, η οποία δημιουργεί μεταξύ των νέων γενεών και των παλαιών, ένα χάσμα που […] είναι, προπάντων, ποιοτικά διαφορετικό από οποιοδήποτε άλλο που μπορεί να είχε παραχθεί στις προηγούμενες εποχές. Πράγματι, όχι μόνον άλλαξε ο τρόπος του «σκέπτεσθαι» και του «αισθάνεσθαι», αλλά άλλαξαν οι ίδιοι οι μηχανισμοί τους. Ο εγκέφαλος και η καρδιά του ανθρώπου δεν λειτουργούν όπως κάποτε,[…] το υπόβαθρο της γλώσσας: ευαισθησία, θέληση, μνήμη, ευφυΐα, κουλτούρα, προσέλαβε μία δομή εντελώς νέα, χωρίς πια σημεία επαφής με τον κόσμο του χθες.» Με αυτά τα λόγια μας προβληματίζει το άρθρο του Francesco Lamendola, εν καιρώ 2020.
Η πανδημία του covid-19 έφερε πολλές αλλαγές στη ζωή κάθε ανθρώπου φέτος, αναποδογυρίζοντας σχέδια, όνειρα, καταστάσεις. Ζούμε εδώ και μισό χρόνο μία νέα πραγματικότητα, την οποία οφείλουμε να αποδεχτούμε, αλλά και στην οποία πρέπει να προσαρμοστούμε. Η καθημερινότητα πλέον περιλαμβάνει μάσκες, αντισηπτικά, καλά «αποστειρωμένους» χώρους, περιορισμό, συνεχή παρακολούθηση των νέων μέτρων. Εποχή που ίσως έμοιαζε με σενάριο επιστημονικής φαντασίας, σήμερα σκηνοθετεί τη ρουτίνα μας. «Σε λίγα χρόνια, όταν οι τελευταίοι εκπρόσωποι της προ-μοντέρνας ανθρωπότητας δεν θα υπάρχουν πλέον, θα συμβεί μία κατάσταση άνευ προηγουμένου: για πρώτη φορά στην ιστορία, η πρόοδος θα βαδίζει μέσα στην πλήρη άγνοια της παράδοσης, και το νέο θα κατασκευαστεί χωρίς πια τον παραμικρό δεσμό με το παλαιό.» Μήπως αυτή η άνευ προηγουμένου κατάσταση επιταχύνθηκε το 2020;
«Από ψυχολογικής άποψης, το κύριο χαρακτηριστικό των μετα-μοντέρνων ανδρών και γυναικών θα είναι η σχεδόν πλήρης απουσία συναισθήματος ή τουλάχιστον η ριζική αποσύνδεση και ανεπανόρθωτη διάσπαση μεταξύ της σφαίρας των φυσιολογικών αναγκών, συμπεριλαμβανομένης της σεξουαλικότητας, και εκείνης του συναισθήματος.» Μήπως, όπως κρύψαμε με τις μάσκες τα πρόσωπά μας, θάψαμε βαθιά μέσα μας κάθε μορφή συναισθήματος; Μήπως ο «εγκλεισμός» στα σπίτια μας, μας βύθισε ακόμα περισσότερο στον αναπαυτικό καναπέ μας, μακριά από κάθε μορφή ουσιαστικής επικοινωνίας; Μήπως η ακόμα μεγαλύτερη ενασχόληση με την τεχνολογία, μας άδειασε ακόμα περισσότερο, αφήνοντας μέσα μας ένα μεγάλο κενό;
Η αλλαγή ήρθε απότομα. «Ως υπνοβάτες, ζούμε μέσα στην μετα-ανθρωπότητα χωρίς να το έχουμε συνειδητοποιήσει». Δύσκολοι καιροί απαιτούν προσαρμοστικότητα, ψυχική δύναμη και φρόνηση. Όσο πιο γρήγορα το αντιληφθούμε αυτό, τόσο πιο γρήγορα θα μπορέσουμε να αντιμετωπίσουμε μικροί και μεγάλοι κάθε δυσκολία. Μόνο έτσι θα διαφυλάξουμε το ποιόν μας, τον πραγματικό μας εαυτό, επαναφέροντας την εσωτερική μας ισορροπία.
*Εμπνευσμένο από το άρθρο τού F. Lamendola «Η πορεία προς την μετα-ανθρωπότητα».
