Φ.Κ. Συνέντευξη με τον Πρύτανη του Γεωπονικού Παν. Αθηνών, κ. Σπυρίδωνα Κίντζιο

Σε μία συνέντευξη εφ’ όλης της ύλης και με αφορμή τα 100 χρόνια από την ίδρυση του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, ο Πρύτανης του ΓΠΑ και Καθηγητής του τμήματος Βιοτεχνολογίας μας μιλά για το σύγχρονο πανεπιστημιακό γίγνεσθαι. Απόφοιτος του Γ.Π.Α. και του τμήματος Χημείας του Ε.Κ.Π.Α., με αξιόλογο ερευνητικό έργο, διακρίσεις και πολύχρονη ακαδημαϊκή πορεία, έχει την πλέον εμπεριστατωμένη γνώμη για ζητήματα όπως αυτό της πανεπιστημιακής αστυνόμευσης, της τηλεκπαίδευσης, του «brain drain», της υποχρηματοδότησης των πανεπιστημίων και της σημασίας κατοχής ενός πτυχίου από το Γ.Π.Α. Τον ευχαριστούμε θερμά που μοιράστηκε τις απόψεις του και που μας τίμησε με την παρουσία του στις στήλες μας.

Η Υπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων Νίκη Κεραμέως, ο Υπουργός Προστασίας του Πολίτη Μιχάλης Χρυσοχοΐδης και ο Υφυπουργός Παιδείας και Θρησκευμάτων, αρμόδιος για την Ανώτατη Εκπαίδευση, Βασίλης Διγαλάκης παρουσίασαν στις Πρυτανικές Αρχές το σχέδιο της Κυβέρνησης για την ενίσχυση της ασφάλειας των Πανεπιστημίων μέσω της αστυνόμευσής τους. Πώς σχολιάζετε το εν λόγω σχέδιο;

-Η θέση τόσο η δική μου προσωπικά, όσο και του Γεωπονικού Πανεπιστημίου Αθηνών, είναι ξεκάθαρη και έχει αποτυπωθεί στην πρόσφατη απόφαση Συγκλήτου. Εμείς πιστεύουμε ότι η φύλαξη είναι μια έννοια εντελώς ανεξάρτητη της αστυνόμευσης. Φύλαξη του Πανεπιστημίου σημαίνει πάρα πολλά πράγματα σε πάρα πολλά επίπεδα και με διαφορετικό βαθμό σοβαρότητας. Χρειάζεται οπωσδήποτε φύλαξη, καθώς είναι ένας δημόσιος χώρος και συνεπώς τόσο οι υποδομές και ακόμη περισσότερο οι άνθρωποι χρειάζονται προστασία από διάφορες πιθανές απειλές ή συμβάντα. Γι’ αυτή τη φύλαξη προϋποτίθεται ότι θα πρέπει να έχουμε έναν πολύ μεγάλο αριθμό φυλάκων των οποίων το μισθολογικό κόστος θα πρέπει να αναλάβει η Πολιτεία. Οι φύλακες αυτοί θα πρέπει να ανήκουν στο μόνιμο πανεπιστημιακό προσωπικό, έτσι ώστε να έχουμε και λογοδοσία στο Ίδρυμα (όπως και όλοι οι εργαζόμενοι σε αυτό), να  μπορούν να αντιλαμβάνονται τι σημαίνει Πανεπιστήμιο, να γνωρίζουν την Ακαδημαϊκή Κοινότητα και βεβαίως να έχουν εκείνα τα χαρακτηριστικά τα οποία θα τους επιτρέψουν πρώτα από όλα να αξιολογούν σωστά την κάθε πιθανή απειλή ή το κάθε πιθανό ενδεχόμενο και άρα να εφαρμόζουν και να ανταποκρίνονται με τον σωστό τρόπο και όχι υπερβολικά σε ορισμένες περιπτώσεις. Θα πρέπει βεβαίως να έχουν τη δυνατότητα να γνωρίζουν σε βάθος τους χώρους και τον κόσμο του Πανεπιστημίου και να μπορούν να επικοινωνούν, τόσο με τις πρυτανικές αρχές, όσο και με τα επιμέρους μέλη της Κοινότητας ανάλογα με την κάθε περίπτωση όσον αφορά τις ενέργειες που πρέπει να γίνουν.

Προφανώς δεν μπορούμε να δεχθούμε ότι τα Πανεπιστήμια είναι κέντρα βίας και ανομίας. Αυτό που λέγεται είναι σαν να αγνοεί τι γίνεται στην υπόλοιπη κοινωνία. Τα Πανεπιστήμιά μας, τα οποία, όπως αποδεικνύεται ακόμη και  μέσα από το brain drain, λόγω του οποίου έχουμε μια τρομερή απορροφητικότητα των αποφοίτων μας στο εξωτερικό, κάνουν πολύ καλή δουλειά. Έχουμε Πανεπιστήμια που δίνουν εξαιρετικά πτυχία. Δεν μπορούν, λοιπόν, αυτά τα Πανεπιστήμια, που επιτελούν το βασικό τους έργο τόσο καλά και τα οποία είναι χώροι ζυμώσεων, ανταλλαγής απόψεων, γέννησης ιδεών, να τα ονομάζουμε και να τα βαφτίζουμε χώρους βίας και ανομίας. Και πώς προσδιορίζονται οι έννοιες «βία και ανομία»; Είναι βία και ανομία ένα graffity, ένα poster ή μια αφίσα; Εκεί μπορεί να τίθεται ένα θέμα αισθητικής ή βανδαλισμού. Ο βανδαλισμός, όμως, δεν είναι ένα φαινόμενο ή μία πράξη που αφορά το κοινό ποινικό έγκλημα ώστε να απαιτείται αστυνομική παρέμβαση ή επέμβαση. Άλλωστε ο νόμος του ασύλου και ιδιαίτερα με την επικαιροποίησή του τον Ιούλιο του 2019, προβλέπει ότι χρειάζεται επέμβαση της αστυνομίας όταν διαπράττονται ποινικά εγκλήματα και κανείς δεν αρνείται την αναγκαιότητα της επέμβασης της αστυνομίας στη διάπραξη αυτών. Γι’ αυτό άλλωστε υπάρχει Αστυνομία και κάθε κοινωνία χρειάζεται ισχυρή αστυνομική δύναμη. Αυτό όμως αφορά ποινικά αδικήματα. Όλα τα άλλα μπορούν να αντιμετωπισθούν από τα ίδια τα πανεπιστήμια μέσα στα πλαίσια της εύρυθμης λειτουργίας τους. Θα πρέπει να υπάρχει και μια ιεράρχηση των αναγκών και των περιπτώσεων.

Επομένως, δεν πιστεύω καθόλου ότι χρειάζεται μια αστυνομική δύναμη εντός των πανεπιστημίων, αντιθέτως μπορεί να χρειάζεται ενίσχυση της αστυνομικής παρουσίας για το κοινό έγκλημα σε όλους τους υπόλοιπους χώρους εκτός του Πανεπιστημίου. Όσον αφορά τα πανεπιστήμια θα ήταν εξαιρετική η πρωτοβουλία της κυβέρνησης αν ενίσχυε τη φύλαξη με τα στοιχεία που προείπαμε: φύλακες που θα μπορούν να επικοινωνούν τα προβλήματα μέσα στην πανεπιστημιακή κοινότητα σε μεγάλο αριθμό και οι οποίοι θα μπορούσαν να μεσολαβούν και στην επίλυση κρίσεων, διότι συχνά προκύπτει μια κρίση, ανεβαίνουν οι τόνοι, μπορεί να ξεφύγει λίγο η αντίδραση του ενός ή του άλλου μέρους. Εκείνοι, λοιπόν, (οι φύλακες) με την κατάλληλη εκπαίδευση μπορούν να μεσολαβούν για την αποσόβηση τέτοιων κρίσεων.  

Κατά την προσωπική σας εκτίμηση, ποια θα ήταν η έσχατη λύση προκειμένου να μην επιβληθεί η Πανεπιστημιακή Αστυνομία; Θα ήταν δυνατή η επίκληση κάποιου ανώτατου οργάνου της Δικαιοσύνης;

-Αυτό είναι ένα ζήτημα που πρέπει συλλογικά να δούμε ως Σύνοδος Πρυτάνεων και ως Προεδρείο. Θα μελετήσουμε όλα τα δυνατά θεσμικά εργαλεία που μας παρέχει η νομοθεσία. Οπωσδήποτε είναι κάτι που δε θα αφήσουμε να περάσει έτσι ασυζητητί. Ωστόσο, για να απαντήσουμε σε έναν νόμο του κράτους πρέπει να δούμε και τι νομικά εργαλεία διαθέτουμε. Είναι σαφές πως, πέραν των δικών μας τοποθετήσεων και αντιδράσεων, είμαστε υποχρεωμένοι να εφαρμόσουμε έναν νόμο του κράτους μέχρι να καταργηθεί από άλλον νόμο ή μέχρι να προσβληθεί από άλλες νομικές διαδικασίες. Οι Πρυτανικές Αρχές, λοιπόν, τηρούν τον νόμο και η Δημοκρατία μπορεί να λειτουργήσει μόνο μέσω του νόμου, ακόμη και αν αυτός δε μας βρίσκει όλους σύμφωνους ή ακόμη και αν υπάρχουν ενστάσεις ως προς τη συνταγματικότητά του. Δεν είμαι νομικός επιστήμων και έτσι δεν μπορώ να σας απαντήσω ποια θα ήταν τα νομικά βήματα. Ωστόσο, εκτιμώ ότι και συλλογικά μέσα από τη Σύνοδο των Πρυτάνεων θα δούμε ποιες θα είναι οι αντιδράσεις μας σε επίπεδο καθαρά νομικό.

Από τον περασμένο Μάρτιο η Ακαδημαϊκή Κοινότητα καλείται, λόγω του κορωνοϊού, να αντιμετωπίσει μια νέα πραγματικότητα με διαδικτυακά μαθήματα και εξ’ αποστάσεως εξεταστικές. Πώς οι φοιτητές και οι καθηγητές του Γ.Π.Α., αλλά κι εσείς ο ίδιος βιώσατε και βιώνετε αυτή την πρωτόγνωρη κατάσταση;

-Είναι οπωσδήποτε μια πρόκληση και το θέμα έχει μια διττή ανάγνωση. Κατ’ αρχάς η συντριπτική πλειοψηφία της Ακαδημαϊκής Κοινότητας και μιλώ τόσο για τους διδάσκοντες, όσο και για τους φοιτητές ανταποκρίθηκαν πολύ θετικά στο σύστημα της τηλεκπαίδευσης και της τηλεξεταστικής, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν υπήρχαν προβλήματα κυρίως λόγω ελλιπών υλικοτεχνικών υποδομών. Ακόμη, δηλαδή, και σήμερα που έχουμε λύσει κάποια αρχικά προβλήματα, υπάρχουν πολλές περιπτώσεις που πέφτει το σύστημα ή το δίκτυο. Ωστόσο, από άποψη ανταπόκρισης, εκμάθησης και συνήθειας νομίζω ότι τα δεδομένα είναι θετικά. Υπάρχουν κάποια θεσμικά θέματα που προσπαθούμε να λύσουμε, όπως το θέμα των παρουσιών σε εργαστήρια, όπου εμείς ως Πρυτανικές Αρχές προσπαθούμε να είμαστε πιο ανεκτικοί ή πιο διαλλακτικοί, κάτι που δε γίνεται πολλές φορές ανεκτό από τους διδάσκοντες. Οι απουσίες, δηλαδή, να μην μπαίνουν όπως κατά τη φυσική παρουσία, γιατί μπορεί να πέσει το σύστημα. Προσπαθούμε με κάθε δυνατό τρόπο να διευκολύνουμε τους φοιτητές.

Η τηλεκπαίδευση έχει και τα θετικά και τα αρνητικά της. Τα θετικά της είναι τα προφανή. Πρώτα από όλα μας βοηθά στην περίπτωση της πανδημίας (μιλώ, βέβαια, μόνο για τα θεωρητικά μαθήματα, γιατί για τα εργαστηριακά θα κάνω παρακάτω μια άλλη τοποθέτηση). Μας δίνει επίσης κάποιες δυνατότητες όσον αφορά κάποια περιφερειακά τμήματα, όπως έχουμε στην Άμφισσα ή στο Καρπενήσι, που μερικές φορές υπήρχε μια δυσκολία στους φοιτητές να μεταβούν εκεί, να έχουν μόνιμη κατοικία και να πληρώνουν νοίκι. Πλέον σε καθαρά θεωρητικά αντικείμενα μπορούν να καλυφθούν μέσω της τηλεκπαίδευσης.

Η τηλεκπαίδευση δεν μπορεί βεβαίως να υποκαταστήσει τη διά ζώσης διδασκαλία. Είναι υποδεέστερη, όσο και να προχωρήσει η τεχνολογία. Δίνει δυνατότητες, που δε δίνει η διά ζώσης διδασκαλία (δηλαδή μπορείς να είσαι και σε άλλη ήπειρο και να κάνεις μάθημα) αλλά δεν μπορεί να συγκριθεί με αυτή.

Όσον αφορά τα εργαστηριακά μαθήματα υπάρχει ένα μεγάλο πρόβλημα. Οδηγεί σε υποβάθμιση της εργαστηριακής τους φύση. Προσπαθούμε να την υποκαταστήσουμε με βίντεο και επιδείξεις αλλά δεν υπάρχει περίπτωση να εξισωθεί η αξία ενός εργαστηριακού μαθήματος με της τηλεκπαίδευση.

Έχετε κάποια πρόβλεψη για το επόμενο εξάμηνο;

-Προφανώς το Πανεπιστήμιο θα ακολουθήσει όλες τις οδηγίες του Υπουργείου, που ελπίζουμε να έρθουν σύντομα, να είναι σαφείς και να μη μεταβάλλονται συνεχώς. Το Υπουργείο, βέβαια, καταλαβαίνω ότι εξαρτάται από τους λοιμωξιολόγους αλλά πρέπει να υπάρχει μια σταθερότητα, γιατί και ο τρόπος εκπαίδευσης δεν μπορεί κάθε λίγο να αλλάζει. Η προσωπική μου εκτίμηση, μιας και το γνωστικό μου αντικείμενο είναι στον χώρο της βιοτεχνολογίας και άρα έχω κάποια αντίληψη για τα επιδημιολογικά θέματα, είναι ότι δε θα τελειώσουμε τόσο εύκολα. Θεωρώ προσωπικά πως τουλάχιστον μέχρι το τέλος της εξεταστικής, αν όχι μέχρι το επόμενο εξάμηνο, θα προχωρήσουμε με τις εξ’ αποστάσεως διαδικασίες όπως μέχρι σήμερα. Ευχής έργον είναι να μην έχουμε αναζωπύρωση του κορωνοϊού -ίσως να βοηθήσει και σε αυτό ο εμβολιασμός-, ωστόσο κρατώ μια αρκετά μεγάλη επιφύλαξη μήπως και όλο το εαρινό εξάμηνο γίνει και αυτό στην καλύτερη περίπτωση με ένα υβριδικό σύστημα. Άρα, προβλέπω δυστυχώς πως η τηλεκπαίδευση θα συνεχιστεί. Μακάρι να βγω ψεύτης. Πάντως, η ερχόμενη εξεταστική δεν πιστεύω πως πρόκειται να γίνει διά ζώσης.

Το καλοκαίρι αναγνωρίστηκε διεθνώς (μέσω του έγκριτου περιοδικού Sensors) η ερευνητική συμβολή του Γ.Π.Α. στον αγώνα κατά της πανδημίας. Μπορείτε (α) να μας μιλήσετε για την εν λόγω επιτυχία και (β) με αφορμή αυτή να μας πείτε τη γνώμη σας για τη νέα γενιά επιστημών και το συχνό φαινόμενο μετανάστευσης των «ελληνικών μυαλών» στο εξωτερικό;

-Είμαστε ιδιαίτερα περήφανοι ως ΓΠΑ και για αυτή την επιτυχία όπως και για όλες τις επιτυχίες του Πανεπιστημίου. Έχουμε εξαιρετικούς επιστήμονες και δε θα μιλήσω για τα μέλη ΔΕΠ και ΕΔΙΠ, τα οποία βεβαίως είναι πολύ καλά, αλλά κυρίως για τη νέα γενιά που τώρα ξεκινά την ακαδημαϊκή της καριέρα.

Το συγκεκριμένο επίτευγμα βγήκε κυρίως από νέα παιδιά, μεταδιδάκτορες και υποψήφιους διδάκτορες. Πρόκειται για ένα τεστ αντιγονικό, δηλαδή μπορεί να παρακολουθήσει τον ιό από τη γέννησή του και την επώασή του μέσα στον οργανισμό. Είναι πολύ ευαίσθητο και γρήγορο, που σημαίνει ότι μπορεί να εφαρμοστεί μαζικά ακόμη και από την πρώτη μέρα μόλυνσης. Αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε συνεργασία με τον ΕΟΔΥ για κλινικές δοκιμές. Προχωράμε με πολύ προσεκτικά βήματα και αποφεύγουμε τις μεγάλες δηλώσεις μέχρι να είμαστε απολύτως σίγουροι από τα αποτελέσματα των κλινικών δοκιμών ότι μπορεί να εφαρμοστεί μαζικά. Δεν έχουμε, βεβαίως, κάποια συγκεκριμένη χρηματοδότηση ούτε από την κυβέρνηση ούτε από αλλού, αλλά εκτιμούμε ότι με την ολοκλήρωση των κλινικών δοκιμών μπορεί να υπάρξει κάποιο ενδιαφέρον από τη διεθνή πλευρά. Μας έχει προσεγγίσει ο ΠΟΥ και κάποιες φαρμακευτικές εταιρείες του εξωτερικού αλλά σε πολύ πρώιμες συζητήσεις. Εμείς, σύμφωνα και με το ακαδημαϊκά ορθό, δεν προβαίνουμε σε μεγάλες ανακοινώσεις μέχρι να ολοκληρώσουμε και τη δεύτερη δημοσίευση που αφορά τις κλινικές δοκιμές. Πάντως είμαι αρκετά αισιόδοξος για την εξέλιξη της διαδικασίας.

Όσον αφορά το brain drain, θα ήταν ευχής έργον η ελληνική κοινωνία που παράγει τόσους πολλούς και καλούς επιστήμονες να μπορούσε να τους απασχολήσει. Εδώ τίθεται και ένα άλλο ζήτημα: αν η Ελλάδα μπορεί να «σηκώσει» τόσα πολλά επιστημονικά μυαλά. Η Οικονομία γεννά την πρόσθετη αξία για την απασχόληση. Η αλήθεια είναι ότι η επαγγελματική εκπαίδευση, που είναι ανέκαθεν ένα πονεμένο θέμα στη Ελλάδα, δεν στηρίχθηκε και στηρίχθηκε μόνο η πανεπιστημιακή, με αποτέλεσμα να έχουμε φτάσει στην πυραμίδα της γνώσης που είναι οι επιστήμονες αλλά δεν έχουμε φτιάξει όλους τους παράγοντες που θα μπορούσαν να υποστηρίξουν την παραγωγική διαδικασία. Η ίδια άλλωστε η παραγωγική διαδικασία στην Ελλάδα έχει μειωθεί πολύ, υπάρχει αποβιομηχάνιση, η γεωργική παραγωγή έχει πέσει και είναι δυσανάλογα μεγάλος ο αριθμός των επιστημών σε σχέση με τις πραγματικές ανάγκες. Βεβαίως, μια σωστή στρατηγική θα ήταν παράλληλα με την αύξηση του αριθμού των επιστημόνων να στηριχθεί και η οικονομία για να υπάρχει απορροφητικότητα.

Συνεπώς, κανένας μας δεν αμφισβητεί το ότι δεν είναι ευχάριστο τόσα ελληνικά μυαλά να φεύγουν στο εξωτερικό. Υπάρχει, βέβαια, και μια καθαρά ακαδημαϊκή παράμετρος που λέει ότι δεν είναι και άσχημο κάποιος να έχει μια εμπειρία του εξωτερικού, αρκεί να μπορέσει να επιστρέψει στην Ελλάδα. Σε άλλες χώρες, όπως στο Ισραήλ, αυτό γίνεται.  Φεύγουν, δηλαδή, οι νέοι για ένα διάστημα στο εξωτερικό και ξαναγυρίζουν. Άρα, το στοίχημα θα ήταν να ξαναγυρίσουν. Για να είναι, όμως, ελκυστική χώρα η Ελλάδα, πέραν των κλιματολογικών συνθηκών, της γλώσσας και της οικογένειας, για κάποιον νέο Έλληνα επιστήμονα να εγκατασταθεί και να δουλέψει πρέπει να λυθούν πολλά άλλα θέματα, τα οποία δεν έχουν να κάνουν με το Πανεπιστήμιο (όπως το φορολογικό και το συνταξιοδοτικό).   

Ποια είναι η οικονομική κατάσταση του ΓΠΑ; Η υφιστάμενη κρατική χρηματοδότηση θεωρείται επαρκής λαμβανομένου υπόψη και του προβλεπόμενου τακτικού προϋπολογισμού για το 2021;

-Για όλα τα πανεπιστήμια η χρηματοδότηση είναι ανεπαρκέστατη. Έχει μειωθεί περίπου κατά 70% σε σχέση με την εποχή της έναρξης της κρίσης το 2009 και άρα σαφώς τα πανεπιστήμια είναι υποχρηματοδοτούμενα. Ιδιαίτερα δε κάποια, όπως το ΓΠΑ, έχουν τριπλάσιο αριθμό φοιτητών. Η κάθε μελέτη που παρουσιάζεται στα ΜΜΕ ότι στην Ελλάδα έχουμε από τις πιο ακριβές σπουδές χρησιμοποιεί κάποιους δείκτες που είναι έωλοι και σίγουρα δεν είναι πραγματικοί. 

Όσον αφορά  το Γ.Π.Α., διαχειριστήκαμε τα οικονομικά και κυρίως καταφέραμε να μη χρωστάμε χρήματα (που αποτελεί κοινό πρόβλημα σε πολλά πανεπιστήμια) σε Οργανισμούς Κοινής Ωφέλειας, όπως η ΔΕΗ, που κοστίζει πολύ. Είμαστε ιδιαίτερα ευτυχείς που κατορθώσαμε να είμαστε ανταγωνιστικοί στη διεκδίκηση χρηματοδοτήσεων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων, που μας έχει στηρίξει πολύ. Ωστόσο, μεγάλα έργα υποδομής κολλάνε σε ορισμένες διαδικασίες του Δημοσίου. Για παράδειγμα, έχουμε ήδη ολοκληρώσει και εγκρίνει τις μελέτες για δύο μεγάλα αμφιθέατρα, τα οποία είναι πολύ σημαντικά γιατί, όπως σας είπα, έχουμε τριπλάσιο αριθμό φοιτητών. Για να προχωρήσουμε στην κατασκευή αυτών των αμφιθεάτρων, με ένα κόστος ύψους 800.000 ευρώ, το οποίο μπορούμε να βρούμε, πρέπει να πληρώσουμε στον Δήμο μια εισφορά ύψους τουλάχιστον 3 ή 4 εκατομμυρίων. Παρά τις συνεχείς οχλήσεις μας και στον Δήμαρχο, με τον οποίο έχουμε μια πολύ καλή προσωπική γνωριμία, δεν έχουμε κατορθώσει να έχουμε καμία έκπτωση ή τουλάχιστον διευκόλυνση πληρωμής σε δόσεις μέσα σε βάθος κάποιων χρόνων. Άρα σκεφτείτε ότι τα αμφιθέατρα κοστίζουν 800.000 ευρώ, αλλά 3 με 4 εκατομμύρια ευρώ πρέπει να πληρώσει ένα δημόσιο πανεπιστήμιο (γιατί δεν πρόκειται για ένα ιδιωτικό πανεπιστήμιο ή ένα κολλέγιο) στον Δήμο, που είναι επίσης Δημόσιο. Τέτοια θεσμικά προβλήματα αποτελούν τεράστια τροχοπέδη στην αξιοποίηση ακόμη και του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων.

Συνεπώς, έχουμε σε γενικές γραμμές μια καλή πορεία στα πλαίσια όμως υποχρηματοδότησης. Θα σας δώσω και ένα ποσοτικό δεδομένο. Σήμερα, η χρηματοδότηση του Πανεπιστημίου, πέραν της μισθοδοσίας που είναι πάγια, είναι περίπου 2 εκατομμύρια ευρώ μαζί με την έκτακτη χρηματοδότηση. Το 2010 ήταν 15 εκατομμύρια ευρώ.

Ποια είναι σήμερα η σημασία κατοχής ενός πτυχίου από το Γ.Π.Α. (προς ενημέρωση και των φετινών υποψηφίων των πανελληνίων);

-Η Ελλάδα, για όσους δεν το έχουν καταλάβει, είναι μια γεωργική χώρα. Όταν αναφερόμαστε σε γεωργική χώρα έχουμε τη ρομαντική έως και απαρχαιωμένη εικόνα στο μυαλό μας ενός κηπουρού που με το σκαλιστήρι παράγει φυτά. Αυτό δεν ανταποκρίνεται στην πραγματικότητα. Η γεωργία σήμερα αποτελεί ένα από τα σημεία σύγκλισης των πλέον αναπτυγμένων επιστημών. Μπορούμε να κάνουμε λόγο για ψηφιακή γεωργία, γεωργία ακριβείας με τεχνητή νοημοσύνη, με βιοτεχνολογία, με πολύ σύγχρονες προσεγγίσεις όσον αφορά μοντέλα πρόβλεψης, με ρομποτική γεωργία, εφαρμογή νέων χημικών παραγόντων που είναι φιλικοί προς το περιβάλλον, ενεργειακά ισοζύγια για μείωση του αποτυπώματος άνθρακα. Συνεπώς, μιλάμε για μια χώρα όπου ναι μεν στους επίσημους δείκτες η γεωργία έχει ως ποσοστό του ΑΕΠ μόνο 3%, αυτή η γεωργική δραστηριότητα στηρίζει τη βιομηχανία τροφίμων, που είναι η μεγαλύτερη βιομηχανία στην Ελλάδα με συμμετοχή στο βιομηχανικό και στο συνολικό ΑΕΠ κοντά στο 30%. Τροφοδοτεί ακόμη τον τουρισμό, αλυσίδες εφοδιαστικές, μεταφορές, την εστίαση, ενώ στηρίζει πρωτογενώς πάνω από 600.000 οικογένειες και δευτερογενώς πάνω από 3.000.000 εργαζόμενους. Μιλάμε πραγματικά για μια ατμομηχανή που είναι μάλιστα ανθεκτικότατη στις κρίσεις , όπως απεδείχθη πρόσφατα με εξαγωγές που ξεπεράσαν το 11% αύξηση μέσα στην οικονομική κρίση αντίστοιχα το 30% μέσα στην κρίση της πανδημίας.

Άρα, μιλάμε για τον πιο ανθεκτικό κλάδο της ελληνικής οικονομίας. Επομένως, θέλουμε επιστήμονες οι οποίοι να βοηθήσουν τους παραγωγούς να μπουν στη νέα εποχή την τελείως επαγγελματική η οποία ήδη τρέχει στον υπόλοιπο κόσμο. Εδώ βεβαίως έχουμε και παθογένειες της ελληνικής γεωργίας που επιβαρύνουν την απασχόληση των δικών μας ανθρώπων. Όταν έχεις λοιπόν ανθρώπους που έχουν ένα τεράστιο ηλικιακό χάσμα με την νέα παραγωγική γενιά (πχ αγρότες 55-60 χρονών), δεν περιμένεις από αυτούς να υιοθετήσουν τις νέες τεχνολογίες. Έχουμε πρόβλημα διαδοχής. Έχουμε μικρούς κλήρους. Αυτά είναι γνωστά και δεν είναι ανάγκη να επεκταθούμε περισσότερο. Εγώ φρονώ πως το επάγγελμα του γεωπόνου, και γενικά του γεωτεχνικού, είναι ένα επάγγελμα το οποίο έχει τεράστιες προοπτικές, όμως προϋποθέτει και αναδιάρθρωση του μηχανισμού της ελληνικής γεωργίας. Ένα πρόβλημα που έχουμε ως Γεωπονικό, το οποίο έχουμε δηλώσει και στο παρελθόν, είναι ότι επί της προηγούμενης κυβέρνησης, παρόλο που έγιναν ορισμένα πολύ θετικά βήματα στην Ανώτατη Εκπαίδευση, δημιουργήθηκαν πολλά γεωπονικά τμήματα, κάτι που δεν έγινε φερ’ ειπείν στην κτηνιατρική (υπήρχαν και υπάρχουν στην Ελλάδα δύο κτηνιατρικά τμήματα). Έγινε, δηλαδή, ένα τεράστιο άνοιγμα του επαγγέλματος του γεωπόνου, το οποίο πραγματικά υποθήκευσε τις δυνατότητες απασχόλησής του. Είναι, βέβαια, διαφορετικοί οι γεωπόνοι 5ετίας (όπως βγάζει το Γ.Π.Α., η Θεσσαλονίκη, το Δημοκρίτειο) και διαφορετικοί οι γεωπόνοι 4ετίας. Υπάρχει μια διαφορά που δεν ξέρουμε αν πραγματικά θωρακίσει στο μέλλον το επάγγελμα του γεωπόνου. Αυτός ο πληθωρισμός σε ένα επάγγελμα, όταν άλλα επαγγέλματα κρατούνται «κλειστά» (όπως αυτό της κτηνιατρικής που ανέφερα) είναι άδικος. Αυτό όντως μας επιβάρυνε. Πιστεύω παρόλα αυτά ότι η γεωργία ως ένας σύνθετος κλάδος (και πρωτογενής παραγωγή και μεταποίηση και υπηρεσίες συνδεόμενες με τη γεωργία) πρόκειται να στηρίξει κυρίως την ελληνική οικονομία· όχι ο τουρισμός, όχι άλλοι τομείς, κυρίως η γεωργία. Θα το δούμε μπροστά μας πολύ άμεσα.     

Ποιο είναι το μέχρι στιγμής έργο σας ως Πρύτανης του Γ.Π.Α.; Ποιους λοιπούς στόχους θα θέλατε να υλοποιήσετε τα επόμενα χρόνια της θητείας σας και πώς φαντάζεστε την επόμενη μέρα του πανεπιστημίου;  

–Αυτό είναι κάτι το οποίο θα πρέπει να το πούμε στο τέλος και πρέπει να το πει η Κοινότητα. Ελπίζω ότι ανταποκρινόμαστε με το έργο μας, τουλάχιστον προσπαθούμε. Η όρεξη και η εργατικότητα δε μας λείπει, αλλά προφανώς δεν μπορούμε να τα κάνουμε όλα. Το Γεωπονικό Πανεπιστήμιο ήταν πάντα ένα εξαιρετικό πανεπιστήμιο, το οποίο γιορτάζει και φέτος τα 100 του χρόνια. Θεωρώ ότι δύο ελλείψεις που είχε διαχρονικά το Γεωπονικό και σε αυτές έχουμε εστιάσει ένα τεράστιο μέρος των προσπαθειών μας ως Πρυτανικές Αρχές, είναι η έλλειψη εξωστρέφειας (είναι ένα λιγάκι εσωστρεφές πανεπιστήμιο) και η έλλειψη μιας σαφούς στρατηγικής για το πώς πορευόμαστε. Αυτά είναι ελαττώματα τα οποία προσπαθήσαμε να εξαλείψουμε ή τουλάχιστον να θεραπεύσουμε, όσο γίνεται, κατά τη διάρκεια της θητείας μας, και έτσι δώσαμε ένα τεράστιο βάρος στην προβολή του πανεπιστημίου, καθώς πολύς κόσμος δεν ήξερε τι κάνει, και αυτό θα ήταν πιο ισχυρό αν δεν υπήρχε η πανδημία. Παρόλα αυτά έχουμε προγραμματίσει, με την ελπίδα ότι κάποια στιγμή θα αρθούν τα περιοριστικά μέτρα, μια σειρά μεγάλων εκδηλώσεων και μέσα στο 2021. Σας αναφέρω χαρακτηριστικά ότι έχουμε κλείσει στην Τεχνόπολη στο Γκάζι από 13 έως 15 Απριλίου όπου θα γίνει ένα μεγάλο φεστιβάλ που θα παρουσιάσουν τα Τμήματα του πανεπιστημίου μας, καθώς και μεγάλες κεντρικές εκδηλώσεις με επίσημους πρεσβευτές του πανεπιστημίου. Τα ονόματα αυτών δεν είμαι σε θέση να αναφέρω αυτή τη στιγμή, θα τα πούμε όμως ευχαρίστως, θα τα μάθατε και θα σας παρακαλούσα να το κοινοποιήσετε, καθώς πρόκειται για ανθρώπους, Έλληνες, με μεγάλο προφίλ και επίπτωση στην προβολή της Ελλάδας.

Όσον αφορά την υπόλοιπη λειτουργία του Πανεπιστημίου, έχουμε δώσει μεγάλο βάρος στην ανάπτυξη των υποδομών και της διεύθυνσης του πανεπιστημίου, η οποία έγινε εφικτή με την προηγούμενη κυβέρνηση. Υπήρχε, βεβαίως, μια διαδικασία αλληλεπίδρασης, διότι δε δεχτήκαμε όλα τα στοιχεία, κάπου τα βρήκαμε στη μέση, και έτσι τώρα είμαστε ένα πανεπιστήμιο που επεκτείνεται σε τέσσερις νομούς, έως το Καρπενήσι με τομέα δασολογίας. Είμαστε ένα από τα μεγαλύτερα γεωτεχνικά πανεπιστήμια στον κόσμο και φιλοδοξούμε να ολοκληρώσουμε αυτή μας την υποδομή και τη διεύθυνση και με την επαναλειτουργία των τμημάτων που είναι σε αναστολή αυτήν την στιγμή από την νυν ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας και με την ίδρυση τμήματος κτηνιατρικής. Επίσης, σε συνεργασία με τις δύο Περιφέρειες στις οποίες υπαγόμαστε, την περιφέρεια Αττικής και την περιφέρεια Στερεάς Ελλάδος, έχουμε φτιάξει εξαιρετικά κέντρα καινοτομίας, κέντρα εστίας, κόμβους καινοτομίας που θα αγκαλιάσουν όλο τον παραγωγικό κόσμο και θα δώσουν πάρα πολλές διεξόδους σε μικρούς παραγωγούς, μικρές επιχειρήσεις, επιτρέποντάς τους να αναπτύξουν πιλοτικά πλάνα χωρίς να χρειαστεί να πληρώσουν. Άρα μπορούμε να τους δώσουμε εμείς τη δυνατότητα να γίνουν ανταγωνιστικοί, που είναι και αυτό μέσα στους σκοπούς ενός δημοσίου πανεπιστημίου.

Τέλος, και κλείνω με αυτό από τα πολλά που θα μπορούσαμε να αναφέρουμε, είμαστε από τα πανεπιστήμια που έχουν σχεδόν ολοκληρώσει την πλήρη ψηφιοποίησή τους, όσον αφορά τις διοικητικές διαδικασίες. Είμαστε ιδρυτικά μέλη ενός από τα ευρωπαϊκά υπερπανεπιστήμια, από τους πρώτους, μάλιστα, που μπήκαμε (πρώτη τριάδα), του Euconexus, το οποίο σχετίζεται με την βιώσιμη ανάπτυξη.

Γενικότερα, έχουμε δώσει ένα μεγάλο στίγμα του ποιοι είμαστε. Αυτό που θα θέλαμε θα ήταν να δούμε τους υποψήφιους φοιτητές μας να μας έχουν πιο ψηλά στις επιλογές τους. Θα πρέπει να μας μάθουν και να μας γνωρίσουν καλύτερα ως Πανεπιστήμιο. Θα είμαι ευχαριστημένος, αν μέχρι το τέλος της θητείας μου μπορέσουμε να έχουμε κάνει ένα από αυτά τα τρία πράγματα, πέραν του να έχουμε βέβαια φοιτητές που να μας θέλουν πιο πολύ και να είμαστε πιο αναγνωρίσιμοι: Το ένα είναι να μπορέσουμε να έχουμε πάρει και την κτηνιατρική. Το δεύτερο είναι με κάποιο τρόπο να φέρουμε μία στάση του Μετρό εδώ, το οποίο δεν ήταν στις δικές μου προεκλογικές δεσμεύσεις, αλλά είναι πράγματι κάτι που πρέπει να γίνει. Το τρίτο είναι να διορθώσουμε τεχνικά έργα όπως τα αμφιθέατρα κ.α. Αυτοί είναι τρεις βασικοί στόχοι, το αν θα προλάβουμε βέβαια δεν εξαρτάται μόνο από εμάς, αλλά ευελπιστώ να προλάβουμε.