Η νέα Πρύτανις του Παντείου Πανεπιστημίου και καθηγήτρια Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας, κα. Χριστίνα Κουλούρη, ανοίγει για πρώτη φορά τα χαρτιά της μετά την ανάληψη των καθηκόντων της, σε μια συνέντευξη εφ΄ όλης της ύλης. Απόφοιτος του Ιστορικού Αρχαιολογικού και της Σορβόννης, με πολύχρονη ακαδημαϊκή εμπειρία σε Πανεπιστήμια της Ελλάδας και του εξωτερικού, δηλώνει έτοιμη να αναλάβει το πολύ απαιτητικό και δύσκολο χαρτοφυλάκιο του Παντείου. Covid-19 και εξ αποστάσεως διδασκαλία, υποχρηματοδότηση, μεταγραφές και μεταπτυχιακά, οι πρώτες της δράσεις και το μήνυμά της σε όλες/όλους τις/τους φοιτήτριες/φοιτητές είναι μερικοί από τους φακέλους που ανοίγει στο συντάκτη μας Βαγγέλη Βαλαβάνη. Την ευχαριστούμε θερμά που διάλεξε εμάς και μας τίμησε με την παρουσία της στις στήλες μας.
Γιατί θέσατε υποψηφιότητα ως πρύτανις του Παντείου Πανεπιστημίου;
«Η αλήθεια είναι ότι δεν ήταν μέσα στα σχέδια μου η Πρυτανεία του Παντείου. Είμαι από τους πανεπιστημιακούς που ασχολούνται κυρίως με την ερευνητική και συγγραφική δραστηριότητα, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν με ενδιέφερε η διοίκηση, δεδομένου ότι είχα ήδη διατελέσει Κοσμήτορας της Σχολής Πολιτικών Επιστημών και Πρόεδρος στο Τμήμα Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας. Έθεσα όμως υποψηφιότητα γιατί θεώρησα ότι διανύουμε μια ιδιαίτερα κρίσιμη εποχή για τη θέση της πανεπιστημιακής εκπαίδευσης στην Ελλάδα και ειδικότερα για τη θέση των Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών. Το Πάντειο επειδή είναι ένα ίδρυμα, το οποίο είναι μονοθεματικό, δηλαδή δεν έχει σχολές με διαφορετικά αντικείμενα, αλλά αποτελείται μόνο από Κοινωνικές και Πολιτικές Επιστήμες, θα μπορούσε να διαδραματίσει έναν ηγετικό, ηγεμονικό ρόλο στο πως οι κοινωνικές και πολιτικές επιστήμες αντιμετωπίζονται από την κοινωνία, αλλά και ποιο είναι το επιστημονικό τους κύρος. Γιατί αυτό που ζούμε τα τελευταία χρόνια, λόγω ακριβώς όλης αυτής της παγκόσμιας κατάταξης, όπου εμφανίζεται το Πάντειο να είναι σχετικά χαμηλά, δεν έχουμε ποτέ σκεφτεί ποια είναι τα κριτήρια. Υπήρχε για εμένα εδώ μια σημαντική πρόκληση. Η πρόκληση αυτή ήταν, καταρχάς, να δώσω μια νέα πνοή σε ένα ίδρυμα το οποίο συρρικνωνόταν τα τελευταία χρόνια από άποψη προσωπικού και πόρων. Δεύτερον, κάτι που υπερβαίνει το Πάντειο Πανεπιστήμιο, σε σχέση με τη θέση των Κοινωνικών και Ανθρωπιστικών Επιστημών στο ελληνικό πανεπιστημιακό χάρτη, αλλά και διεθνώς.»
Ποια είναι η κατάσταση του Παντείου που έχετε παραλάβει και ποιες είναι οι ελλείψεις του;
«Το Πάντειο υπέφερε πάρα πολύ από τα 10 χρόνια κρίσης. Υπάρχουν τα προβλήματα που αφορούν και όλα τα υπόλοιπα ελληνικά πανεπιστημιακά ιδρύματα, τα οποία επίσης υπήρξαν θύματα της κρίσης, όπως η δραματική μείωση του διδακτικού προσωπικού, η επίσης δραματική μείωση του διοικητικού προσωπικού, το κτηριακό ζήτημα, το οποίο, ειδικά στο Πάντειο είναι πάρα πολύ σοβαρό και η υποχρηματοδότηση. Με αυτή τη σειρά ακριβώς, αν και η υποχρηματοδότηση προηγείται, υπό την έννοια ότι και οι νέες θέσεις των διδασκόντων προκαλούν κόστος και οι νέες θέσεις του διοικητικού προσωπικού. Συνεπώς, έχει να κάνει με τη στάση της Πολιτείας ευρύτερα κατά πόσο επιλέγει να στηρίξει το δημόσιο Πανεπιστήμιο. Αντιλαμβάνομαι ότι σε μια περίοδο κρίσης αυτό ήταν δύσκολο, ωστόσο ήταν και μια πολιτική επιλογή του κρατικού προϋπολογισμού αν επιλέγει να επενδύσει στην Παιδεία, στην Υγεία κλπ. Αυτό αποτελεί το φάσμα των προβλημάτων, το οποίο όπως ανέφερα, αφορά όλα τα Πανεπιστήμια. Το Πάντειο ειδικότερα θα έλεγα ότι έχει κληρονομήσει προβλήματα από σειρά Διοικήσεων που έκαναν κακή διαχείριση και του διαθέσιμου προϋπολογισμού, πράγμα που είναι ορατό στο κτηριακό. Για 10 χρόνια νοικιάζαμε ένα κτήριο γνωστό στην παντειακή κοινότητα ως ΔΕΣΚΙ, από τα αρχικά των 2 τμημάτων των Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών και Κοινωνιολογίας, για να στεγαστούν μέλη ΔΕΠ. Για να μην κουράζω με λεπτομέρειες, το κόστος αυτού του κτηρίου, στο οποίο δεν υπήρχαν αίθουσες διδασκαλίας, δεν μας κάλυπταν σε επίπεδο στέγασης Εργαστηρίων, δηλαδή η χρήση από τους φοιτητές υπήρξε περιορισμένη. Η συντήρηση και η ενοικίαση αυτού του κτηρίου στοίχιζε γύρω στο 25% του ετήσιου προϋπολογισμού, το οποίο είναι πάρα πολύ μεγάλο ποσοστό και για αυτό το λόγο εμείς ολοκληρώσαμε ήδη, στον πρώτο μήνα της πρυτανείας, την μετακίνηση από το ΔΕΣΚΙ στα υπόλοιπα κτήρια του Παντείου, δηλαδή πάψαμε να το μισθώνουμε και με την απόφαση αυτή ήδη γλιτώσαμε 90.000 ευρώ μέχρι το τέλος του χρόνου, τα οποία διαθέσαμε στην Μηχανοργάνωση. Επομένως υπάρχουν και ειδικά προβλήματα, που δεν θέλω τώρα να αναφέρω και έχουν να κάνουν με ζητήματα διαχείρισης του προϋπολογισμού, εφόσον μιλάμε για το οικονομικό θέμα τα προηγούμενα χρόνια και νομίζω, επίσης, ότι αδικήθηκε το Πάντειο, διότι το γεγονός ότι βρίσκεται τόσο χαμηλά στις κατατάξεις των Πανεπιστημίων έχει να κάνει και με την παρεμβατικότητα που δεν άσκησαν οι προηγούμενες διοικήσεις. Χρειάζεται πολύ πιο δυναμική προβολή του Παντείου για να μπορέσεις να έχει μια τέτοια αποδοχή και στην Ελλάδα και διεθνώς.»
Τι έχετε κάνει μέχρι στιγμής στον ενάμιση μήνα της διοίκησής σας;
«Νομίζω ότι σε πολύ σύντομο διάστημα έγιναν κάποια σημαντικά έργα τα οποία θα έχουν και μακροπρόθεσμο αποτύπωμα. Το πρώτο αφορά τη διαχείριση του στεγαστικού και κτηριακού θέματος. Όπως ανέφερα και πριν, εξοικονομούμε ένα σημαντικό ποσό, γύρω στα 400.000 ευρώ τον χρόνο, επειδή ξενοικιάσαμε αυτό το κτήριο, ποσό που μπορούμε να διαθέσουμε σε άλλες δράσεις. Αυτή η μετακόμιση σήμαινε μια σειρά από ενέργειες. Καταρχάς έγιναν επισκευές σε γραφεία τα οποία θα έπρεπε να υποδεχθούν τα μετακινούμενα μέλη ΔΕΠ. Έγινε ανακύκλωση όλων των παλαιών υλικών, είτε των μηχανημάτων, είτε γραφικής ύλης σε συνεργασία με τον Δήμο Καλλιθέας. Διαμορφώσαμε ειδικές αίθουσες ως αποθήκες όπου μεταφέρθηκαν τα έπιπλα τα οποία δεν χρειαζόμαστε, δηλαδή μιλάμε για μια μετακόμιση, αλλά έγιναν ενέργειες που έχουν ένα πιο μακροπρόθεσμο αποτύπωμα και αυτό έγινε μέσα σε έναν μήνα, κάτι το οποίο ήταν πραγματικά δύσκολο να γίνει, αλλά έγινε με τη συνεργασία όλων των Υπηρεσιών του Παντείου (Τεχνική, Οικονομική υπηρεσία) και είναι ένα επίτευγμα του Αντιπρύτανη Οικονομικού Προγραμματισμού και Ανάπτυξης, του καθηγητή κ. Χρίστου Παπαθεοδώρου, ο οποίος συντόνισε όλη αυτή την επιχείρηση.
Δεύτερον, εφαρμόσαμε για πρώτη φορά τον Οργανισμό του Παντείου που είχε δημοσιευτεί το 1998. Από το 1998 δεν είχε γίνει μόνιμη τοποθέτηση του Διοικητικού Προσωπικού του Παντείου. Πήρε πάρα πολλά χρόνια. Αυτή η ολιγωρία θα είχε ως αποτέλεσμα το Πάντειο, με προθεσμία 30 Σεπτεμβρίου να έχουμε να οριστικοποιήσουμε το Οργανόγραμμα, εάν μέχρι τότε η Διοίκηση δεν είχε προβεί σε αυτή την οριστική κατανομή των θέσεων Διοικητικού Προσωπικού, με βάση τον Οργανισμό του 1998, το Πάντειο δεν θα μπορούσε να πάρει άλλο διοικητικό προσωπικό. Δεν θα μπορούσε να μπει στον πρόγραμμα της κινητικότητας των δημοσίων υπαλλήλων, το οποίο ξεκίνησε με τον όρο ότι εμείς θα είχαμε έως τις 30 Σεπτεμβρίου. Άρα, στον πρώτο μήνα κάναμε και αυτό. Θεωρώ ότι είναι ένα πολύ μεγάλο έργο, διότι είναι η απάντηση στη μείωση του Προσωπικού. Το τρίτο έργο είναι ότι ανοιχτήκαμε στα Μέσα Κοινωνικής Δικτύωσης. Για 1η φορά το Πάντειο, η Πρυτανεία έχει Facebook και Twitter, μέσα από τα οποία θα γίνεται η επικοινωνία, όχι μόνο με τους φοιτητές, θα έχει ένα ακαδημαϊκό προφίλ, γιατί τα υπόλοιπα ζητήματα μπορούν και μέσα από τις ιστοσελίδες των Τμημάτων. Ήταν κάτι που είχε πολύ μεγάλη επιτυχία. Στην 1η μέρα είχαμε 700 followers, επομένως καλύπτει μια πραγματική ανάγκη η δημιουργία του Facebook και έχουμε δρομολογήσει την ανανέωση της Κεντρικής Ιστοσελίδας του Παντείου, η οποία θα ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του χρόνου και έχει ήδη ξεκινήσει.
Τέταρτον, οργανώσαμε μια εναλλακτική και πρωτότυπη εκδήλωση για τον εορτασμό της 28ης Οκτωβρίου, στις 27 του μηνός, την οποία παρακολούθησαν 610 άτομα διαδικτυακά. Ήταν μια συζήτηση με τίτλο: «Φασισμός, Ναζισμός, Ρατσισμός. Η κοινοτοπία του κακού.» Θέλαμε να δείξουμε ότι ως πανεπιστημιακό ίδρυμα μπορούμε να διατυπώσουμε έναν ακαδημαϊκό διάλογο που να έχει απήχηση σε ένα ευρύ κοινό και ήταν και ένας τρόπος υποδοχής των πρωτοετών φοιτητών να καταλάβουν ποιο είναι το ίδρυμα που τους υποδέχεται. Ποιοι είναι οι καθηγητές τους και ότι εδώ, απέναντι στα σύγχρονα ζητήματα, εμείς διατυπώνουμε έναν αναλυτικό ερμηνευτικό λόγο, την κριτική σκέψη και μόνο έτσι μπορούμε να γιορτάσουμε μια εθνική επέτειο. Όχι με πανηγυρικούς και αναμασώντας τις ίδιες κοινοτοπίες που επαναλαμβάνονται στις εθνικές επετείους. Μια δημιουργία ιστορικής συνείδησης, αλλά και πολιτικής εγρήγορσης. Αυτός ήταν ο στόχος, ο οποίος νομίζω ότι επιτεύχθηκε, αν κρίνω από τα πάρα πολύ θετικά σχόλια που υπάρχουν, από το διάλογο και τις συζητήσεις που έγιναν αμέσως μετά τις τοποθετήσεις των ομιλητών και την ανάγκη να την παρακολουθήσουν και αργότερα. Εμείς την έχουμε βιντεοσκοπήσει και θα αναρτηθεί στην Κεντρική Ιστοσελίδα του Παντείου και θα υπάρχει το link στο Facebook.
Υπάρχουν και επιμέρους πολλά ζητήματα που αφορούν τη διαχείριση άλλων θεμάτων και ένα που θέλω να αναφέρω αφορά τη στέγαση των φοιτητών. Ήρθαμε σε επαφή με το ΙΝΕΔΙΒΙΜ, το ίδρυμα που διαχειρίζεται τις φοιτητικές Εστίες. Αυτή τη στιγμή αναζητούμε ένα κτήριο του Δημοσίου το οποίο θα μας παραχωρηθεί και θα διαμορφώσουμε σε φοιτητική Εστία πάρα πολύ σύντομα, με δαπάνη του ΙΝΕΔΙΒΙΜ. Αυτό το έχει δεχτεί ήδη και θέλω να πιστεύω ότι θα είμαστε σε θέση να το ολοκληρώσουμε μέσα στο 2021, ώστε, όταν επιστρέψουμε στην κανονικότητα, όταν πραγματικά θα χρειαζόμαστε κλίνες και δωμάτια, θα είμαστε σε θέση να τα προσφέρουμε στους φοιτητές μας. Με αυτό συνδέεται η αξιοποίηση του κτηρίου το οποίο έχει μείνει ημιτελές και που προοριζόταν για Εστία εκεί που στεγάζεται το φοιτητικό Εστιατόριο. Αλλά αυτό αποτελεί ένα μακροπρόθεσμο σχέδιο που αφορά τις κτηριακές υποδομές του Παντείου όπου κρίνεται πάρα πολύ σοβαρό να δώσουμε οριστικές λύσεις στο στεγαστικό πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε συνεχώς.»
Είμαστε προετοιμασμένοι σε επίπεδο υγειονομικών χώρων και υλικού να ανοίξουμε σαν Πανεπιστήμιο, όποτε γίνει κι αν γίνει αυτό, όπως μας είχε διαβεβαιώσει η προηγούμενη Πρύτανις κα. Ισμήνη Κριάρη;
«Κοιτάξτε, αυτή τη στιγμή έχουμε διαχειριστεί την εμφάνιση κάποιων κρουσμάτων μεταξύ υπαλλήλων του Παντείου. Φάνηκε ότι η εστία δεν βρισκόταν στο Πανεπιστήμιο από τα τεστ που κάναμε δωρεάν σε όλους τους υπαλλήλους και ότι τα κρούσματα είχαν έρθει απ΄ έξω, γιατί δεν εντοπίσαμε άλλα κρούσματα, επομένως δεν υπήρξε μόλυνση. Τηρούμε πάρα πολύ σχολαστικά όλα τα μέτρα. Είμαστε ένα μικρό πανεπιστήμιο και αυτό το επιτρέπει, διότι είμαστε μια κοινότητα σταθερή, άρα δεν υπάρχουν πολλοί «καινούργιοι» που έρχονται. Υπάρχει καθαριότητα. Έχει γίνει απολύμανση των χώρων που χρησιμοποιούνται 2 φορές. Κάνουμε όλα τα μαθήματα εξ αποστάσεως, ήταν μια γενναία απόφαση που πήρε εγκαίρως η Σύγκλητος, παρά την κριτική που δεχόταν, διότι ήταν σαφές ότι επρόκειτο να επιδεινωθεί η κατάσταση και μετά θα ήταν πάρα πολύ δύσκολο να αλλάξουμε το μοντέλο διδασκαλίας μας. Προετοιμαστήκαμε εξ αρχής για την εξ αποστάσεως εκπαίδευση. Παρόλα ταύτα, προσπαθούμε να έρχονται οι φοιτητές. Η Βιβλιοθήκη είναι ανοιχτή ως δανειστική βιβλιοθήκη. Δεν την κλείσαμε. Την ανοίξαμε. Θα υπάρξει ένα αναγνωστήριο, μια αίθουσα που μετατρέπουμε για τους φοιτητές και επίσης, μέχρι το τέλος του χρόνου, μέσα από ένα πρόγραμμα ΕΣΠΑ, θα έχουμε προμηθευτεί όλα τα απαραίτητα υλικά, μάσκες, αντισηπτικά, που θα μας επιτρέψουν, σε περίπτωση που ανοίξουμε κανονικά να είμαστε τελείως προετοιμασμένοι. Αυτή τη στιγμή ήδη είμαστε στη διαδικασία προμήθειας όλων αυτών των υλικών.»
Ποια είναι αυτή τη στιγμή η οικονομική κατάσταση του Παντείου;
«Το Πάντειο Πανεπιστήμιο είναι χαμηλά στη χρηματοδότηση από το σύνολο των Πανεπιστημίων, αλλά είναι χαμηλά λόγω μεγέθους. Το Υπουργείο υπολογίζει την χρηματοδότηση με βάση το μέγεθος των Πανεπιστημίων και με κάποιους αλγόριθμους τους οποίους χρησιμοποιούν. Ο ετήσιος τακτικός προϋπολογισμός του Παντείου είναι κάτω από 2.000.000 ευρώ. Είναι πάρα πολύ λίγος και δεδομένου ότι δεν παίρνουμε ούτε καινούργιες θέσεις, δηλαδή είναι με το σταγονόμετρο οι προσλήψεις νέων διδασκόντων, το διοικητικό προσωπικό μειώνεται και δεν ανανεώνεται. Δεν είναι καλή η οικονομική κατάσταση του Παντείου. Καλούμαστε να διαχειριστούμε έναν ελλιπή και πολύ περιορισμένο προϋπολογισμό και σίγουρα αυτό δεν μας επιτρέπει να οραματιστούμε αναπτυξιακά έργα. Είναι ένας προϋπολογισμός διαχείρισης και επιβίωσης. Δεν ξέρω αυτό πόσο μπορεί να συνεχιστεί. Προσπαθούμε να αντλήσουμε πρόσθετους πόρους μέσα από ερευνητικά έργα. Μέσα από τη λειτουργία του Κέντρου Δια Βίου Εκπαίδευσης, του ΚΕΔΙΒΙΜ, αλλά για την ώρα -σίγουρα- ο προϋπολογισμός αυτός δεν επαρκεί. Θέλουμε να δώσουμε μια προτεραιότητα στην ψηφιοποίηση του Παντείου Πανεπιστημίου. Είμαστε ένα πανεπιστήμιο Κοινωνικών και Πολιτικών Επιστημών και δεν έχουμε ένα τμήμα ηλεκτρονικών υπολογιστών που να μας στηρίζει, όπως έχουν σχεδόν όλα τα Πανεπιστήμια. Και το Χαροκόπειο ακόμα έχει. Στη σύγχρονη εποχή, με τα σημερινά δεδομένα που όλα γίνονται εξ αποστάσεως χρειάζεται κανείς πολύ γερή χρηματοδότηση σε αυτό τον τομέα. Χρειάζεσαι υπολογιστές. Έχω πολλά παράπονα από φοιτητές που δεν έχουν υπολογιστές, πρόσβαση στο Internet. Έχει συζητηθεί αυτό στις Συνελεύσεις κι εγώ θα φέρω στη Σύγκλητο την πρόταση να καταθέσουμε αίτημα στο Υπουργείο να δοθούν δωρεάν λάπτοπ σε όλους τους πρωτοετείς φοιτητές. Αυτό θα έπρεπε να γίνει ή να βρούμε μια χορηγία από μια μεγάλη εταιρεία που θα μπορούσε να δώσει υλικό. Αυτή είναι μια ιδέα που θέλω να προωθήσω. Άρα, και πρόσθετοι πόροι και πολλές πηγές.»
Πώς ήταν η πρώτη σας επαφή με τον κ. Διγαλάκη και το Υπουργείο Παιδείας;
«Δεν έχω κάνει πραγματική επαφή με το Υπουργείο. Σκοπεύω και με τους Αντιπρυτάνεις να κάνουμε μια επίσκεψη όπου να παρουσιάσουμε πλήρη φάκελο στο Υπουργείο. Γιατί η συνάντηση με το Υπουργείο, κατά την άποψη μου, δεν είναι μια συνάντηση εθιμοτυπική. Πρέπει να στηρίζεται σε Φάκελο, σε συγκεκριμένα αιτήματα και καταγραφή των προβλημάτων. Η πρώτη επαφή είναι περισσότερο προοίμιο της συνάντησης της θεσμικής που επίκειται να γίνει με την ηγεσία του Υπουργείου, ήταν η επίσκεψη του υφυπουργού κ. Διγαλάκη στο Πάντειο. Πρέπει να πω ότι εκτίμησα ιδιαιτέρως την άμεση αντίδρασή του στην απόφαση της Συγκλήτου, διότι ήταν η πρώτη από όλα τα Πανεπιστήμια που έβγαλε μια απόφαση τεκμηριωμένη, απαντώντας στην ουσία στην απαίτηση του Υπουργείου να γίνουν διά ζώσης τα μαθήματα. Εμείς πολύ τεκμηριωμένα είπαμε ότι πράγματι επιθυμούμε να γίνουν διά ζώσης. Κι εμένα αν με ρωτήσετε, προσωπικά, ως καθηγήτρια θέλω διά ζώσης να κάνω τα μαθήματα. Είναι κάτι που ούτε σε εμένα, ούτε στους φοιτητές αρέσει το εξ αποστάσεως, όμως για να είμαι σε θέση να κάνω τα μαθήματα χρειάζονται μια σειρά από προϋποθέσεις. Αυτές έθεσε η Σύγκλητος και ο κ. Διγαλάκης αμέσως ανταποκρίθηκε. Ήρθε στο Πάντειο. Είδε τους χώρους και κατάλαβε το πρόβλημα. Η συνάντηση αυτή ήταν γνωριμίας του υφυπουργού με το Πάντειο, να σημειώσω εδώ ότι ήταν 1ηφορά που υφυπουργός ερχόταν στο Πάντειο, τουλάχιστον για πολλές δεκαετίες και αυτό ήταν μια επιτυχία του Ιδρύματος. Προσελκύσαμε το ενδιαφέρον της Πολιτείας, ότι εδώ εμείς έχουμε κάποιες ανάγκες και του Υπουργείο είπε να δει ποιες είναι αυτές. Προφανώς δεν είναι εύκολες οι λύσεις. Εγώ έστειλα μια επιστολή στη Γ.Γ. Επικοινωνίας που είναι δίπλα μας, με αίτημα να μας παραχωρήσουν αίθουσες και στον υπουργό, τον κ. Πέτσα, αλλά μέχρι στιγμής δεν είχαμε κάποια απάντηση. Επομένως, δεν φαίνεται να υπάρχει κάποια λύση στα προβλήματα, αλλά ευελπιστώ πως όταν πάμε να συναντήσουμε την ηγεσία του Υπουργείου θα έχουμε και μια ανταπόκριση πιο συγκεκριμένη.»
Σχετικά με τα μεταπτυχιακά και τις μεταγραφές, ποια είναι η κατάσταση;
«Ως προς τα μεταπτυχιακά το δικό μας πρυτανικό σχήμα τοποθετήθηκε εναντίον της επιβολής των διδάκτρων. Αυτή είναι η δική μας η θέση και τεκμηριώνεται από μια σειρά από λόγους. Ο βασικός λόγος είναι ότι αυτή τη στιγμή βρισκόμαστε σε μια εποχή κρίσης. Δεν είναι μόνο η κρίση της πανδημίας, αυτή έχει ως συνέπεια μια σοβαρή οικονομική κρίση. Δεν επιβάλεις δίδακτρα στο μέσο της οικονομικής κρίσης. Δίδακτρα επιβάλεις σε μια κοινωνία ευημερούσα, όπου εκεί προσδοκάς να έχει και μια προσφορά μεγαλύτερη από υποψήφιους φοιτητές μεταπτυχιακούς. Ο δεύτερος λόγος είναι ότι σε κάποια από τα γνωστικά αντικείμενα τα οποία θεραπεύονται ειδικά στο Πάντειο δεν υπάρχει αγορά εργασίας. Για ποιο λόγο να πληρώσει κάποιος να έρθει να σπουδάσει Νεότερη Ιστορία, για να μιλήσω για το δικό μου γνωστικό αντικείμενο. Τι θα συμβεί αν επιβάλω εγώ δίδακτρα στο μεταπτυχιακό της Νεότερης και Σύγχρονης Ιστορίας; Θα συμβεί ότι δεν θα έρθουν οι καλύτεροι, αλλά αυτοί που έχουν να πληρώσουν. Εγώ, όμως, αυτό που θέλω είναι να κρατήσω ένα υψηλό επίπεδο σπουδών, το οποίο γίνεται αυτή τη στιγμή. Προσφέρονται πολύ υψηλού επιπέδου μεταπτυχιακά για τον απλούστατο λόγο ότι είναι πολύ σκληρές-αυστηρές οι διαδικασίες επιλογής και επίσης είναι πολύ υψηλές οι απαιτήσεις στη διάρκεια των σπουδών. Ειδικά για το μεταπτυχιακό της Πολιτικής Επιστήμης και Ιστορίας πρόκειται για ένα ερευνητικό μεταπτυχιακό, στο οποίο οι φοιτητές εκπονούν μικρές διπλωματικές σε κάθε μάθημα. Αυτός ο συνδυασμός των οικονομικών και του ακαδημαϊκού παράγοντα ωθεί προς τα εκεί. Αφού έχω πει την προσωπική μου θέση πρέπει να πω ότι ο νόμος επιτρέπει στα Τμήματα, αν θέλουν, να επιβάλλουν δίδακτρα. Μέχρι στιγμής δεν έχει έρθει μια τέτοια πρόταση, αλλά τα τμήματα είναι ελεύθερα, αν το επιθυμούν, να θεσπίσουν μεταπτυχιακά δίδακτρα. Αυτές είναι αποφάσεις των Συνελεύσεων των Τμημάτων, εφόσον υπάρξουν δεν μπορεί να το αρνηθεί κάποιος διότι αυτό το στηρίζει ο νόμος. Είναι πλέον απόφαση του κάθε τμήματος. Σε αυτό το επίπεδο λαμβάνονται οι αποφάσεις για το προπτυχιακό και το μεταπτυχιακό πρόγραμμα σπουδών.
Οι μεταγραφές αποτελούν θέμα των Τμημάτων. Τα Τμήματα είναι διαφορετικών ταχυτήτων. Επίσης συνιστά και θέμα του Υπουργείου και πόσο στέλνει εγκαίρως. Νομίζω υπάρχει μια καθυστέρηση φέτος λόγω όλων αυτών των συνθηκών από τη πανδημία και όλες οι προθεσμίες πάνε πιο αργά. Σε κάθε περίπτωση όμως, επειδή οι μεταγραφές γίνονται σε επίπεδο Τμήματος, είναι το πόσο γρήγορα δουλεύει η κάθε Επιτροπή. Ξέρω τμήματα που έχει ολοκληρωθεί και είναι και στη διαδικασία ενστάσεων ή κάποιοι που ήδη έχουν πάει στο Υπουργείο, άρα αυτό έχει να κάνει με τα Τμήματα.
Έχετε κάποιο μήνυμα για τις πολιτικές παρατάξεις;
«Έχουν ήδη έρθει και με έχουν συναντήσει εκπρόσωποι όλων των πολιτικών παρατάξεων, είτε μεμονωμένα, είτε όλοι μαζί και από το Διοικητικό Συμβούλιο του Φοιτητικού Συλλόγου. Είμαι πάντα ανοιχτή στο διάλογο με τους φοιτητές. Νομίζω ότι έχουν καταλάβει ότι υπάρχει ένα διαφορετικό κλίμα. Ότι ακούμε τα αιτήματά τους. Ήδη κάποια από τα αιτήματα έχουν δρομολογηθεί π.χ. μου ζήτησαν εμβόλιμη εξεταστική, την οποία εισηγήθηκα στη Σύγκλητο και νομίζω ότι τα Τμήματα θα το αποφασίσουν. Άλλα αιτήματα που έχουν διατυπώσει τα ακούω -θα έλεγα- με συμπάθεια γιατί αντιλαμβάνομαι ότι οι φοιτητές εκπροσωπούν έναν φοιτητικό κόσμο, δεν το βλέπω από την πλευρά των παρατάξεων. Οι φοιτητές πρέπει να έχουν λόγο στο Πανεπιστήμιο κι εμείς οφείλουμε να ακούμε αυτόν τον λόγο, εφόσον διατυπώνεται ορθολογικά και συντεταγμένα. Αυτό για εμένα είναι σαφές και μπορεί να με πείσει, αν πρόκειται για ένα δίκαιο αίτημα εγώ θα πειστώ. Θεωρώ ότι με τους φοιτητές είμαστε μαζί. Δεν είμαστε απέναντι. Αυτή είναι η δική μου θέση. Φάνηκε και με την απόφαση της Συγκλήτου. Είχαν κληθεί οι φοιτητές, είχαν συνδεθεί διαδικτυακά και είπαν την άποψή τους. Θεωρώ πως γενικά υπάρχει μια συναίνεση σε αυτό το επίπεδο, γιατί αντιλαμβάνονται ότι η παρούσα Πρυτανεία είναι διεκδικητική ως προς αυτά που χρειάζονται οι φοιτητές. Θα αργήσουμε να επιστρέψουμε στην κανονικότητα, δυστυχώς. Συνεπώς δεν έχω μήνυμα για την κανονικότητα, αλλά μόνο για τώρα.»
Τι θα θέλατε να πείτε στους πρωτοετείς φοιτητές σας που δεν θα έχουν το προνόμιο να έρθουν σε άμεση επαφή με το πανεπιστήμιό τους;
«Η γενιά αυτή είναι η πιο «άτυχη» των φοιτητών. Θέλω να τους πω ότι για εμάς δεν διαφέρουν από τους υπόλοιπους πρωτοετείς των προηγούμενων ετών, παρόλο που τους υποδεχόμαστε διαδικτυακά, μπορούν ο καθένας και η καθεμία να γράψουν στους καθηγητές τους, να έρθουν σε επικοινωνία μαζί τους. Το δικό μου γραφείο είναι πάντα ανοιχτό για όποιον θέλει να με συναντήσει, όπως και των υπόλοιπων Αντιπρυτάνεων και αυτό που έχω να πω είναι ότι θα πρέπει να κάνουν υπομονή, όπως όλη η κοινωνία. Θα πρέπει να παρακολουθήσουν τα μαθήματα για να μπουν στο πνεύμα και να μην χάσουν αυτό το εξάμηνο που είναι κρίσιμο, άρα θα πρέπει να είναι παρόντες στα εικονικά αμφιθέατρα. Να προσπαθήσουν να γνωριστούν μεταξύ τους ώστε, την επόμενη μέρα, να μπορούν να έρθουν μαζικά. Επίσης, μπορούν να έρθουν στο Πάντειο και να δουν τους χώρους. Ας έρθουν στο Αναγνωστήριο. Ας πάνε στη Βιβλιοθήκη να δανειστούν βιβλία. Ας προσπαθήσουν να καταλάβουν έστω με αυτή την μεμονωμένη επίσκεψη, δυο-δυο ή τρεις-τρεις, τι είναι το Πάντειο Πανεπιστήμιο. Εμείς θα τους δείξουμε τι είναι το Πάντειο, οργανώνοντας τέτοιες εκδηλώσεις (οι Υποδοχές, τα Τμήματα) θα οργανωθεί Υποδοχή Πρωτοετών διαδικτυακά. Τους προσκαλώ να μετέχουν σε όλα όσα γίνονται».
Μια δική σας εκτίμηση για το επόμενο εξάμηνο;
«Δεν μπορώ να πω κάτι για το οποίο δεν έχω καμία πληροφορία και νομίζω ότι ούτε οι γιατροί δεν ξέρουν. Αυτή τη στιγμή αυτοί που θα κληθούν να αποφασίσουν δεν γνωρίζουν. Εγώ έχω μια αίσθηση γενική, αλλά επ΄ ουδενί δεν είναι αυτό τεκμηριωμένο. Νομίζω ότι το εξ αποστάσεως θα συνεχίσει να κατέχει ένα σημαντικό μέρος με την ελπίδα να μειώνεται συνεχώς.»
Πώς φαντάζεστε το Πάντειο στο τέλος της θητείας σας;
«Το φαντάζομαι γεμάτο από φοιτητές και φοιτήτριες. Καθαρό με εξοπλισμό στις αίθουσες. Με κτηριακές υποδομές πολύ καλύτερες και με δραστηριότητα επιστημονική στα αμφιθέατρα και τις αίθουσες. Το φαντάζομαι με ένα κοινωνικό κύρος πολύ μεγαλύτερο από αυτό που έχει σήμερα.»
Ονομάζομαι Βαγγέλης Βαλαβάνης. Συντάκτης, από τα ιδρυτικά μέλη του Φοιτητικού Κόσμου. Είμαι φοιτητής του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής του Παντείου Πανεπιστημίου. Αν και ερωτευμένος βαθιά με την Ιστορία και το Ιστορικό-Αρχαιολογικό, ο αέρας των Πανελληνίων με έστειλε στο εξωτικό και γυναικοκρατούμενο Πάντειο. Ιστορία, η πρώτη αγάπη. Πολιτικές Επιστήμες η δεύτερη. Η συγγραφή όμως, μια και μοναδική. Ίσως ο μοναδικός τρόπος να μπορώ να είμαι κοντά και στις δυο μου αγάπες. Να εκφράζομαι, να προβληματίζομαι, να αναδεικνύω τα κακώς κείμενα της εποχής μου, να δέχομαι και να ασκώ κριτική, να…να…να… Να ταξιδεύω και να αναπνέω.
Γιατί αυτό είναι η συγγραφή. Μια ανάσα μες στην σκόνη του κόσμου. Μια πράξη βαθιά πολιτική και συναισθηματική. Γιατί η γραφή ήταν, είναι και θα είναι ένα από τα μεγαλύτερα δημιουργήματα του Ανθρώπου. Ο τρόπος του να αποτυπώσει την ψυχή του, το αέναο πάθος του για τη ζωή και να ακολουθεί το βαθύ του χτυποκάρδι. Ένα ταξίδι για να τον ανακαλύψουμε και να τον κάνουμε καλύτερο. Και αυτός εδώ στον Φ.Κ. είναι και ο δικός μας στόχος. Γράψτε. Προβληματιστείτε. Ανακαλύψτε και Ονειρευτείτε για τον δικό σας. Για έναν κόσμο που μας αξίζει. Για τον δικό μας κόσμο. Τον Φοιτητικό Κόσμο.
