Πόσο μίσος αντέχεις;

Η κρίση αναντίρρητα άφησε πολλές πληγές στην ελληνική κοινωνία. Ο δημόσιος λόγος άλλαξε, όπως συνηθίζεται στις κρίσεις, προς το χειρότερο. Ρατσισμός (ειδικά απέναντι σε πρόσφυγες,μετανάστες και ΛΟΑΤΚΙ+  άτομα), εθνικισμός και σεξισμός συνέθεσαν τον πολύχρωμο μωσαϊκό του μισαλλόδοξου λόγου που γνωστά Μ.Μ.Ε.  αναπαρήγαγαν και αναπαραγάγουν ασταμάτητα, καθημερινά. Μέχρι που έφτασε όμως όλη αυτή η μισαλλοδοξία και ποια μέσα ήταν αυτά που «διακρίθηκαν» σε αυτή; Μια έρευνα του Εργαστηρίου Ελληνικής Πολιτικής του Τμήματος Πολιτικής Επιστήμης και Δημόσιας Διοίκησης του ΕΚΠΑ μας διαφωτίζει σχετικά με  το πόσο πολύ έχουν διεισδύσει οι μορφές λόγου που επιτίθενται σε μέλη ομάδων ή τάξεων ανθρώπων στη δημόσια σφαίρα.

Η έρευνα διεξήχθη από τις 1/4/2019 μέχρι 26/5/2019 (Ευρωεκλογές), δηλαδή για 8 εβδομάδες με 1.322 μοναδικές καταγραφές. Μέσα στο μισαλλόδοξο λόγο αναλύθηκε και η ύμνηση βίας. Οι καταγραφές δείχνουν πως καθημερινά είχαμε περίπου 24 μισαλλόδοξες φράσεις ή κείμενα, τα οποία διεισδύουν σε εκατοντάδες χιλιάδες χρήστες του διαδικτύου. Πρωταθλητές σε όλα τα είδη λόγου είναι το Makeleio.gr του Στέφανου Χίου και το Πρώτο Θέμα, με το Makeleio.gr να σαρώνει σε όλες τις κατηγορίες, εκτός του σεξιστικού (Αντιμεταναστευτικός: 68,70%, Ρατσιστικός:64.47%, Αντι-ΛΟΑΤΚΙ+:50,79%, Εθνικιστικός:37,57%, Σεξιστικός: 34,51%), το Πρώτο Θέμα να ακολουθεί  δυναμικά σε 4 κατηγορίες (Σεξιστικός:17,25%, Εθνικιστικός:16,04%, Αντι-ΛΟΑΤΚΙ+:15,87% Ρατσιστικός:14,72%) και άλλα διάσημα sites να φιγουράρουν σε όλες τις κατηγορίες.

Σε επίπεδο πολιτικών κομμάτων ο λόγος αφορά τη Χρυσή Αυγή (86,3%)  και την Ελληνική Λύση(10,2%). Οι αριθμοί αυτοί αποδεικνύουν περίτρανα τη διείσδυση της νεοναζιστική εγκληματικής οργάνωση στο δημόσιο λόγο τα προηγούμενα χρόνια, η οποία διείσδυση συνεχίζει, παρά την παρακμή της (δολοφονία Φύσσα, παραπομπή στη Δικαιοσύνη και Δίκη), να τονώνει με μίσος τα θεμέλια της ελληνικής κοινωνίας.

Οι δυο πολιτικοί εκφραστές του μισαλλόδοξου λόγου 
Ν. Μιχαλολιάκος και Κυριάκος Βελόπουλος

Εθνικιστικός λόγος (42,9%)

Ο εθνικισμός και η δήθεν ανωτερότητας της φυλής προβάλλονται έντονα από  Makeleio.gr και Πρώτο Θέμα, με άλλα μέσα που θεωρούνται έγκριτα και ανήκουν σε μιντιακούς ομίλους (πρώην Λαμπράκη-νυν Μαρινάκη) να ακολουθούν με διόλου αδιάφορα ποσοστά (Iefimerida: 9,97%, Ιn.gr: 9,83%). Στις θέσεις 5 έως 8 βρίσκονται το Gazzeta, η AthensVoice, το Zougla και η Lifo. Τελευταία με πολύ μικρά ποσοστά είναι η Καθημερινή, το  Sport24 και η Εφημερίδα των Συντακτών (ΕΦΣΥΝ).

Σεξιστικός (39,2%) και Ρατσιστικός λόγος (19%)

Η περίπου ίδια κατάσταση συνεχίζεται και στα άλλα 2 είδη λόγων. Ιδιαίτερα «σεξιστικά» είναι (πέραν των 2 πρώτων) το Gazzeta (10,59%) με την Iefimerida(10,39%) και το Ιn.gr (9,61%), ενώ το Zougla, AthensVoice βρίσκονται πολύ κοντά και η Lifo μαζί με τα υπόλοιπα Μ.Μ.Ε. κινείται σε μικρά ποσοστά. Ο ρατσιστικός λόγος φαίνεται ότι βρίσκεται παντού, ανεξαρτήτως φυσιογνωμίας ιστοσελίδας, λογικό με βάση τη χρονική περίοδο, όταν η Συμφωνία των Πρεσπών και το μεταναστευτικό βρέθηκαν ψηλά στην προεκλογική ατζέντα. Τελευταίοι ακολουθούν ο αντι-ΛΟΑΤΚΙ+ λόγος (6%) και η ύμνηση βίας (4,5%).

Το λεξιλόγιο παίζει καθοριστικό ρόλο σχετικά με τη διάδοση των ειδών του λόγου. Οι «σοβαρές» ιστοσελίδες δεν απέχουν από αυτόν, ίσα-ίσα τον ενισχύουν (πχ Εξαρχιστάν, αναρχοάπλυτοι, λαθρολάγνοι κ.α.). Τέλος, άξιο αναφορά είναι και η έντονη παρουσία θεωριών συνωμοσίας και θρησκευτικού παραληρήματος, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την δήθεν ισλαμοποίηση της χώρας μας που ποτέ δεν ήρθε σύμφωνα με διάφορες «προφητείες» να την επικαλούνται εδώ και 10 χρόνια.

Μια διαφωτιστική έρευνα από αυτές που πάντα χρειάζονται. Εθνικιστική παραφωνία, αντικειμενικοποίηση της γυναίκας, μίσος για το διαφορετικό (βουτηγμένο στην πλήρη άγνοια) και η βία, ατέλειωτη βία. Αυτός είναι ο μισαλλόδοξος λόγος και το σκοτάδι που φέρνει στην κοινωνία. Εσύ άραγε πόσο σκοτάδι αντέχεις;