2 χρόνια από το Μάτι το πρόσωπο της αλληλεγγύης που βγήκε από τις στάχτες

Της Βάσιας Μανωλεδάκη, πρώην συντάκτριάς μας

Μία από τις μεγαλύτερες τραγωδίες της σύγχρονης εποχής έλαβε χώρα πριν δύο χρόνια. Η φονική πυρκαγιά που ξεκίνησε από την Πεντέλη κι έφτασε στο Νέο Βουτζά και στο Μάτι Αττικής στερώντας τη ζωή σε 102 άτομα και τραυματίζοντας πολλά ακόμα. Μια μόνο στιγμή αρκούσε για μια ανυπέρβλητη καταστροφή που πιστεύω πως χαράχτηκε ανεξίτηλα στις ψυχές και στις μνήμες όλων μας, όχι μόνο όσων είχαν την ατυχία να τα βιώσουν, αλλά και σε όσους παρακολούθησαν και προσπάθησαν να συνδράμουν στις μετέπειτα δράσεις με κάθε δυνατό τρόπο.

Γράφοντας το κείμενο αυτό ξεκίνησα να έχω αναμνήσεις από εκείνο το απόγευμα της Δευτέρας, όταν τα δελτία ειδήσεων ξεκίνησαν να μεταδίδουν τις πρώτες πληροφορίες για το ξέσπασμα της πυρκαγιάς και το γεγονός ότι οι άνεμοι δεν βρισκόταν με το μέρος των πυροσβεστών. Η συνέχεια είναι, θεωρώ, λίγο-πολύ γνωστή σε όλους. Ολονύχτια μάχη με τις φλόγες μέχρι τα ξημερώματα, ενώ οι κάτοικοι και οι παραθεριστές της περιοχής προσπάθησαν να την εγκαταλείψουν σχεδόν επί τόπου, μια λανθασμένη εκ των υστέρων κίνηση, η οποία κόστισε σε τόσους ανθρώπους την ζωή τους. Αμέσως μετά την κατάσβεση ξεκίνησε ο τραγικός απολογισμός που ολοκληρώθηκε μήνες μετά, γιατί εντοπίζονταν και ταυτοποιούνταν σοροί σε αρκετά σημεία των περιοχών, αλλά κι επειδή πολλοί ήταν εκείνοι που υπέκυψαν στα τραύματά τους. Οι δρόμοι, τα σπίτια, τα αμάξια, ακόμα και η κοντινή θάλασσα έμελε να αποκτήσουν πλέον νέο νόημα και να γίνουν για όλους αυτούς ο τρόπος του θανάτου τους.

Και την ώρα που η πλειονότητα της κοινής γνώμης εξακολουθούσε να μένει συγκλονισμένη, κι ο κρατικός μηχανισμός προσπαθούσε να τεθεί σε ισχύ, παρατηρήθηκε ένα σχεδόν πρωτόγνωρο -θα μπορούσε να το χαρακτηρίσει κανείς- φαινόμενο. Χωρίς κάποιος να δώσει το έναυσμα, οι απλοί και καθημερινοί άνθρωποι ξεκίνησαν αμέσως την προσπάθεια εύρεσης τρόπων βοήθειας. Ξαφνικά, τα νοσοκομεία άρχισαν να γεμίζουν με εθελοντές αιμοδότες που περίμεναν στην αναμονή όσες ώρες χρειαζόταν, σε σημείο που οι υπεύθυνοι ανακοίνωναν ότι οι τράπεζες αίματος ήταν υπερχειλισμένες κι όσοι επιθυμούσαν θα μπορούσαν να πάνε ξανά μετά το πέρας κάποιων ημερών. Μεγάλα ονόματα του χώρου του stand up comedy ανακοίνωναν παραστάσεις όπου τα έσοδα διατέθηκαν για την αποκατάσταση των πληγέντων. Και σε αυτή την περίπτωση η ανταπόκριση υπήρξε τεράστια καθώς τα θέατρα γέμιζαν, ενώ μεγάλο μέρος του κόσμου που έμεινε εκτός του θεάτρου συνέχισε να κάνει δωρεές. Οι αρχικές σελίδες και οι ιστορίες σε όλα τα social media κατακλύστηκαν από λίστες για τα αναγκαία τρόφιμα κι αντικείμενα που συγκέντρωναν εθελοντικές ομάδες κι ο Ερυθρός Σταυρός και τα κατέβασαν στην περιοχή. Μέλος μιας τέτοιας ομάδας ήμουν κι εγώ. Έτσι, βρέθηκα δυο μέρες αργότερα στο Μάτι κι αντίκρυσα από κοντά όσα έβλεπα πίσω απο μια οθόνη και ίσως κι ακόμα πιο πολλά. Σπίτια με κατεστραμμένη πρόσοψη μα άθικτα από την πλευρά που έβλεπε στη θάλασσα. Δέντρα καμμένα από τη μία τους πλευρά και την άλλη ανέπαφη, σαν να μην είχε συμβεί το οτιδήποτε, γεγονός που αποδίδεται στη φορά του ανέμου. Απανθρακωμένοι σορροί ζώων που δεν πρόλαβαν να ξεφύγουν. Και φυσικά οι εικόνες της απόλυτης θλίψης που κάποιος θα θεωρούσε ότι θα έβλεπε μόνο σε ταινίες με θέμα την Αποκάλυψη. Πάνω από όλα, όμως, παρατήρησα την ανθρωπιά αυτών που είχαν χάσει τα πάντα και προσπαθούσαν να βρουν τρόπο να ξαναφτιάξουν τη ζωή τους από την αρχή. Ζευγάρια μέσης και τρίτης ηλικίας που απέρριπταν κάποιες φορές τη βοήθεια που μπορεί να τους προσφέραμε μιας και «πιο κάτω είναι κάποιος άλλος που έχει μεγαλύτερη ανάγκη από εμάς, εκεί να πάτε», μας προέτρεπαν συνέχεια στη χρήση της μάσκας για να μην αναπνέουμε τα τοξικά αέρια, τα οποία είχαν ποτίσει την ατμόσφαιρα τα λιωμένα αυτοκίνητα, και μας κοιτούσαν προσπαθώντας μέσα σε ένα βλέμμα να χωρέσουν όλα τα «ευχαριστώ» του πλανήτη.

Πέρασαν δυο χρόνια από εκείνο το καλοκαίρι και η Ζωή ακόμα παλεύει να βρει τη θέση της σε εκείνο το κομμάτι της Αττικής. Και τη στιγμή που οι υπεύθυνοι για τα γεγονότα αυτά δεν έχουν λογοδοτήσει ακόμα στη Δικαιοσύνη για τις πράξεις τους, ο καθημερινός κόσμος την κρίσιμη ώρα είδε πέρα από τις ασήμαντες, στην πραγματικότητα, διαφορές κι ενώθηκε σε μια γροθιά για όσους τους είχαν ανάγκη στις πιο δύσκολές τους καταστάσεις. Αν πρέπει λοιπόν να αποκομίσουμε κάτι από τις ημέρες εκείνες είναι η ουσιαστική εφαρμογή της φράσης «ισχύς εν τη ενώσει» σε καθημερινή αν χρειαστεί βάση για την αντιμετώπιση ζητημάτων πραγματικής σημασίας και πως όλη μας η ζωή μπορεί να αναποδογυριστεί και να αλλάξει δραματικά σε ελάχιστα κλάσματα δευτερολέπτου…

Το κείμενο αυτό είναι αφιερωμένο στις 102 ψυχές που χάθηκαν το καλοκαίρι του 2018 από τις πυρκαγιές στο Μάτι και στο Νέο Βουτζά Αττικής, αλλά και σε όλους τους ΑΝΘΡΩΠΟΥΣ που έσπευσαν να παρέχουν την όποια βοήθεια μπορούσαν. Σας ευχαριστούμε.