Συγκλονίζει τις τελευταίες μέρες η υπόθεση του 23χρονου Σύριου, ο οποίος προχώρησε σε τουλάχιστον επτά απόπειρες βιασμών, από την αποφυλάκισή του μέχρι σήμερα. Οι περισσότερες από αυτές γίναν τις τελευταίες μέρες στα Εξάρχεια, τις πρώτες πρωινές ώρες ή νυχτερινές. Πέραν του σοκαριστικού της υπόθεσης, υπάρχουν τα κενά και οι αδυναμίες του συστήματος που επέτρεψαν έμμεσα την σκέψη και περάτωση του αποτρόπαιου αυτού εγκλήματος. Στο άρθρο αυτό θα προσπαθήσω να κάνω μια γρήγορη ανασκόπηση της αντίδρασης των θεσμών του ελληνικού κράτους και να αναδειχθούν μέσα από αυτό οι όποιες αδυναμίες και αβελτηρίες υπήρξαν και υπάρχουν θεσμικά.
Από την υπόθεση αυτή λοιπόν εξάγονται τα κατωτέρω:
Αρχικά εκτιμάται ανεπαρκές το χρονικό όριο που θα πρέπει να παραμείνει ο δράστης στην φυλακή για προηγούμενο και τετελεσμένο έγκλημα (είχε παραμείνει μόλις ένα έτος στις φυλακές Γρεβενών για απόπειρα βιασμού. Ποινικός Κώδικας, άρθρο 336). Εδώ παρατηρείται η μη επαρκής άσκηση της Δικαιοσύνης. Οι πλέον αυστηροί θα υποστήριζαν ότι απουσιάζει πλήρως. Δηλαδή ο δράστης δεν τιμωρείται επαρκώς για το έγκλημα το οποίο διέπραξε και επιδεινώνεται το ήδη βεβαρημένο αίσθημα ανασφάλειας των πολιτών που διαβιούν εντός της ελληνικής επικράτειας.
Σε συνέχεια η Αστυνομία δεν καταφέρνει να ελέγξει επαρκώς την τήρηση των περιοριστικών όρων που είχαν επιβληθεί στον κατηγορούμενο. Αυτό σε συνδυασμό με την ελαφρά μεταχείρισή του από την Δικαιοσύνη, του δημιουργεί αίσθηση ασυλίας και φαιδρής αυτοπεποίθησης ότι μπορεί να τελέσει όμοια εγκλήματα χωρίς σημαντικές συνέπειες. Σε δεύτερο χρόνο, λοιπόν, έρχονται τα αποτελέσματα της ανεπαρκούς και μη οργανωμένης αστυνόμευσης.
Ακόμα, εντοπίζεται και εδώ το πρόβλημα του μη σωφρονισμού στα ελληνικά ιδρύματα και φυλακές. Ο εν λόγω έμεινε ένα χρόνο φυλακή και βγήκε όχι απλά ίδιος, αλλά πολύ χειρότερος. Συνεπώς πλέον της ελλιπούς άσκησης δικαιοσύνης και αναποτελεσματικής αστυνόμευσης, δεν εφαρμόζεται και ο σκοπός της σωφρονιστικής επιμέλειας που υποτίθεται ότι θα έπρεπε να ξεκινάει από τις ελληνικές φυλακές. Οι δράστες μετά την φυλάκισή τους, αντί σωφρονισμού, εντάσσονται περαιτέρω στον σκοτεινό χώρο του εγκλήματος.
Ουδεμία σκέψη για μία νέα αρχή σε κανονική ζωή, αλλά μόνο το πώς θα καταφέρουν αυτή την φορά να εγκληματίσουν ξεφεύγοντας από την “δαγκάνα” του συστήματος. Ο πρώην κατάδικος γίνεται νυν και μελλοντικός. Εισέτι ουδεμία βελτίωση φαίνεται ότι θα υπάρξει στο εγγύς μέλλον, στα παραπάνω αναφερόμενα.
Από τα παραπάνω εξάγονται και οι λύσεις για να αποφευχθούν παρόμοιες τραγωδίες:
- Επαρκής άσκηση δικαιοσύνης
- Οργανωμένη και επαρκής αστυνόμευση
- Σωφρονισμός στις φυλακές
Η δε ζημιά που προέκυψε για το ελληνικό κράτος είναι η εξής:
Η πρώτη και πιο σημαντική είναι ότι τα εφτά θύματα του δράστη τραυματίζονται ψυχολογικά με συνέπειες οι οποίες θα τους ακολουθούν για το υπόλοιπο της ζωής τους. Ο ψυχικός τους κόσμος ζημιώνεται και θα χρειαστεί μέριμνα και στήριξη, ώστε να επανέλθουν ασφαλής (ψυχικά τουλάχιστον), στην καθημερινότητά τους. Το αίσθημα ασφάλειας των πολιτών μειώνεται. Οι άνθρωποι γίνονται καχύποπτοι, αμυντικοί και κλείνονται περαιτέρω στον εαυτό τους. Η απόλυτη εσωστρέφεια δεν βοηθάει στην ανάπτυξη ενός τόπου.
Επίσης, ο δράστης θα επιστρέψει στις φυλακές και το κράτος θα πρέπει να πληρώνει την σίτισή του, την διαμονή του και την περίθαλψή του στην φυλακή με λεφτά τα οποία θα επιβαρύνουν τον ετήσιο δημόσιο προϋπολογισμό. Αν σωφρονίζονταν, τουλάχιστον δεν θα επιβάρυνε τα οικονομικά του κράτους. Το να μετατρέπονταν σε παραγωγικό μέλος της κοινωνίας και να μεταστρεφόταν η κοσμοαντίληψή του, νομίζω ως σκέψη θα περνούσε από τα μυαλά ακραία αισιόδοξων.
Ακόμα, εύλογα θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς: γιατί δεν επέστρεψε ο εν λόγω “κύριος” στον τόπο καταγωγής του μετά την αποφυλάκισή του; Γιατί δεν εφαρμόστηκαν οι διαδικασίες απέλασης που προβλέπονται στην περίπτωση παράβασης των νόμων, σε οποιοδήποτε κράτος σέβεται τον εαυτό του;
Οι προβλέψεις μου για οποιαδήποτε ενέργεια βελτίωσης των συνθηκών στις εν λόγω θεματικές στο εγγύς μέλλον είναι απόλυτα απαισιόδοξες. Θεωρώ ότι σε αυτά τα πεδία θα βαλτώνουμε έτη περαιτέρω μέχρις να φτάσουμε στο σημείο του «ως εδώ και μη παρέκει».
Ονομάζομαι Κωνσταντίνος Ξανθόπουλος και είμαι τεταρτοετής φοιτητής στο τμήμα Κοινωνιολογίας του Παντείου Πανεπιστημίου.
Στην προσπάθειά μου να γίνω καλύτερος ψάχνω συνεπιβάτες σε ένα ταξίδι με προορισμό την προσωπική και συλλογική βελτίωση.
Μετά το Ράδιο Πάντειον ο επόμενος σταθμός γράφει Φοιτητικός Κόσμος και ως συντάκτης του πλέον θα γράφω κείμενα αυτοβελτίωσης και όχι μόνο.