Hasta la victoria siempre

Στο λεξικό του 20^ου αιώνα στη λέξη «επαναστάτης» δεν θα μπορούσε να μην βρει κάποιος τη φωτογραφία του. Γεννημένος στις 14 Ιουνίου 1928 ο Ερνέστο Τσε Γκεβάρα δεν θα μπορούσε να λείπει από εδώ. Ένας άνθρωπος ιδιαίτερος, ένας γιατρός που έμελλε να ταράξει τα πολιτικά νερά της Καραϊβικής και μια πολιτική φυσιογνωμία που δεν γνώρισε σύνορα.

Με αφορμή τη σημερινή επέτειο των 92 χρόνων από τη γέννηση του, ανασύραμε από το Αρχείο του Φ.Κ. το άρθρο συνεργασίας της πρώην συντάκτριας μας, Μυρτούς Σπυριδάκη και του συντάκτη μας Βαγγέλη Βαλαβάνη. Ένα κείμενο που δημοσιεύτηκε στο τεύχος Ιουνίου (2019) και οι αναγνώστες μας αγάπησαν ιδιαίτερα.

Γόνος μια οικογένειας της αργεντίνικης ολιγαρχίας, με ισπανικές-ιρλανδικές ρίζες, ο πατέρας του ήταν επιχειρηματίας και η μητέρα του φιλελεύθερη Αριστερή (μάλιστα ξεκίνησε ως ένθερμη καθολική!). Οι προοδευτικές ιδέες της οικογένειας δεν ήταν αρεστές στον κοινωνικό τους κύκλο. Αυτές οι ιδέες θα μπολιάσουν μέσα στον μικρό Ερνέστο. Το άσθμα που του εκδηλώθηκε σε ηλικία 2 ετών, θα καθορίσει τη ζωή του. Αντί να προφυλαχθεί, σκληραγωγούνταν μέσω του αθλητισμού, γεγονός που του στέρησε σε μεγάλο βαθμό την σχολική του παρουσία (ολοκλήρωσε μεταβίας την 2^η και 3 τάξη του δημοτικού). Τις υπόλοιπες τάξεις παρακολουθούσε μέσω μαθημάτων.

Τότε θα έρθουν οι πρώτοι έρωτές του, η λογοτεχνία και η ποίηση (αγαπημένος του ο Π.Νερούδα). Θα διαβάζει ασταμάτητα αρχαία ελληνική φιλοσοφία (Πολιτικά και Αριστοτέλη), ευρωπαϊκή λογοτεχνία (Σαίξπηρ, Γκαίτε), πραγματείες (Φρόιντ, Μπ.Ράσελ), ταξιδιωτικά και άλλα πολλά βιβλία. Αν και 14 ετών λέγεται πως είχε τη μόρφωση ενός ώριμου άνδρα. Το 1953 θα ολοκληρώσει τις ιατρικές του σπουδές. Ο αλτρουισμός του επαγγέλματος,σε συνδυασμό με την ανάγνωση των Μαρξ-Λένιν, θα τον οδηγήσει στο οργανωθεί στον αριστερό πολιτικό χώρο της Λατινικής Αμερικής. Το 1955 θα γνωρίσει τον Φιντέλ Κάστρο, ο οποίος του έβγαλε και το ψευδώνυμο «Τσε» (επιφώνημα στα κουβενίζικα που σημαίνει «φίλε» ή «εσύ»). Με τον Φιντέλ θα απελευθερώσουν την Κούβα, στις 26 Ιούλιου 1955, από το φασιστικό καθεστώς του Μπατίστα, με την ανοικοδόμηση της να ακολουθεί. Τον Απρίλιο του 1961 θα αποτρέψει ηρωικά με τους αντάρτες του την αμερικανική εισβολή στον κόλπο των Χοίρων, ενώ μέχρι και τη διαφωνία του με τον Κάστρο θα αναδείξει την Κούβα, διεθνώς, με τις επαφές και τις ομιλίες του.

Άνθρωπος βαθύτατα ιδεαλιστής. Τα κείμενα του έχουν ιδιαίτερη αξία (τεκμήρια του πως «ζούσε» την επανάσταση). Η διαφορά αυτή εντοπίζεται σε κείμενό του αναφορικό στο Μαρξ. Αντιλαμβάνεται τον δυναμισμό της ιστορίας, αλλά και την έννοια του ιστορικού υλισμού (κατά τη προσέγγιση του Μαρξ) αλλά προσθέτει μια επαναστατική ιδέα «Δεν αρκεί να ερμηνεύουμε την φύση, πρέπει και να την μεταβάλλουμε».

Επιπλέον, ο Ερνέστο ήταν ένας αυθεντικός διεθνιστής. Πράγμα που διακρίνουμε και από τις Σημειώσεις του περί ιδεολογίας της Κουβανέζικης επανάστασης. «…το εσωτερικό καθεστώς του κάθε λαού που του επιτρέπει να εξασκεί την εξουσία του περισσότερο ή λιγότερο απόλυτα, είναι ένα θέμα που πρέπει να ρυθμίζεται απ’ αυτόν τον ίδιο το λαό. Αλλά εθνική κυριαρχία, κατ’ αρχήν, εξασφαλίζει σε μια χώρα το δικαίωμα να αρνείται οποιαδήποτε επέμβαση που θέτει σε κίνδυνο την ύπαρξη της, καθώς και το δικαίωμα να διαλέγει τον τρόπο της διακυβέρνησης που της ταιριάζει καλύτερα. Αυτό εξαρτάται από τη θέληση της και ο λαός της είναι ο μόνος που μπορεί ν’ αποφασίσει αν μια κυβέρνηση πρέπει ή όχι να αλλάξει. Άρα όλες αυτές οι αρχές περί πολιτικής και εθνικής ισχύος δεν είναι παρά κούφια λόγια, όταν δεν συνοδεύονται από οικονομική ανεξαρτησία.»

Αυτή την διεθνή ιδέα του για την επανάσταση θέλησε να εφαρμόσει και στις δοκιμασμένες χώρες, όπως το Κονγκό και η Βολιβία, στην οποία και άφησε τη ζωή του.

Μετά από τις επίμονες προσπάθειες της CIA, o «Τσε» εκτελείται 9 Οκτωβρίου 1967 και το σώμα του θα παρουσιαστεί ως τρόπαιο στους δημοσιογράφους. Αυτή ήταν η ζωή του… μια μόνιμη επανάσταση. Ένας αγώνας. Όνειρο του ένας ελεύθερος κόσμου που θα πηγαίνει μπροστά. Μεγάλη μορφή της Αριστεράς και ο θάνατος του ένας ακόμη μεταξύ των ανθρώπων που έγραψαν Ιστορία.